مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 64

حصول استطاعت با اجیر شدن برای حج‌

113- اگر اجیر به وسیله اجرت نیابت، مستطیع شود، در صورتی كه استیجارْ برای سال اول باشد، باید حج نیابی را مقدّم بدارد؛ و چنانچه در سال بعد مستطیع باشد، برای خودش در آن سال، حج به‌جا آورد.

استنابه فرزند بدون استیجار و حصول استطاعت‌

114- اگر پدری فرزندش را بدون استیجار، نایب قرار دهد و فوت كند و فرزند با ارثیّه پدر یا غیر آن، مستطیع شود، باید اول برای خودش حج بجا آورد؛ و حتی اگر سهم‌الارث- مثلًا- كالایی باشد و بتواند آن را تبدیل به پول نماید، باید بر حج اقدام كند، و برای پدر بعداً حج انجام دهد، یا دیگری را نایب بگیرد.

استنابه فرزند با استیجار و حصول استطاعت‌

115- اگر پدری فرزندش را برای حج اجیر نماید و فرزند بعد از فوت او مستطیع شود، اگر فرزند برای سال اول- با تصریح یا اطلاق كه منصرف به سال اول است- اجیر شده باشد و قبول اجاره

______________________________
(1). آیة اللَّه بهجت: امّا اگر حج نیابی مقیّد به همان سال نباشد، حجّ خود را مقدّم بدارد.

آیة اللَّه تبریزی: اما اگر مقیّد به همان سال نباشد و برای او محرز است كه می‌تواند حج نیابی را در سال‌های بعد به‌جا آورد، حج خودش را مقدّم كند و الّا باید حج نیابی را مقدّم بدارد.

آیة اللَّه سیستانی: و امّا اگر حج نیابی مقید به همان سال نباشد، باید حج خود را مقدّم بدارد، مگر این‌كه برای او وثوق حاصل شود كه در سال‌های آینده حج را انجام خواهد داد، كه در این صورت واجب نیست حج خود را مقدّم بدارد.

(2). آیة اللَّه خویی: به حاشیه مسأله 110 مراجعه شود.
(3). آیة اللَّه سیستانی: مگر این‌كه وصیت شده باشد كه حج را همان سال استطاعت انجام دهد، در این صورت اگر مطمئن باشد كه سال بعد می‌تواند حج خود را انجام دهد به وصیّت عمل كند وگرنه در آن سال حج خود را انجام دهد و حج از جانب پدر را سال بعد انجام دهد.

آیات عظام صافی، گلپایگانی، نوری: اگر حج واجب برعهده پدر بوده، در همان سال نایب بگیرد تا تأخیر در انجام وصیّت نشود.

آیة اللَّه مكارم: اگر میّت شرط مباشرت كرده نمی‌تواند نایب بگیرد.