منتخب مناسک حج مطابق با فتوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی با حواشی مراجع معظم تقلید صفحه 134

1- آیت الله گلپایگانی، آیت الله صافی: و احتیاط آن است که اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسأله و عذر دیگر مثل بیماری و پرستار بودن ترک کرد یک گوسفند ذبح نماید هر چند گناه نکرده( مناسک فارسی، مسأله 214)

2- آیت الله سیستانی: کسی که در صورت بیتوته نمودن در منی بر جان یا مال یا آبروی خود بترسد.

3- آیت الله خامنه ای: طائفه سوم و چهارم، خصوص چوپانی و سقایت را متعرض نشده اند. آیت الله مکارم: به طوری که ترک آن موجب ضرر یا زحمت شدید باشد. آیت الله خویی: طائفه سوم و چهارم استثناء نشده اند.( معتمد، ج 5، ص 395) آیت الله سیستانی: متعرض این قسم نشده اند.

4- آیت الله مکارم: یا متکفل سایر کارهای لازم برای حجاج هستند. آیت الله تبریزی: در استثناء این طایفه تأمّل است. آیت الله خویی: متعرض این قسم نشده اند.

5- آیت الله سیستانی: کسی که از منی اول شب یا پیش از آن بیرون رفته و در مکه در تمام مدت نیمه دوم شب تا طلوع فجر به جز اندک زمانی که برای حوائج ضروری مانند خوردن و آشامیدن و امثال آن لازم است، مشغول به عبادت شده و اشتغال به آن او را از برگشتن به منی بازداشته است. آیت الله خویی، آیت الله تبریزی: کسی که در مکه تمام شب و یا باقیمانده از شب اگر بعد از دخول در شب از منی خارج شده و مشغول به عبادت بوده به جز حاجت ضروری مانند خوردن و آشامیدن و تطهیر و امثال آنها کار دیگری نداشته. آیت الله بهجت: به نسک حج از قبیل طواف و سعی علی الاحوط و الّا رجوع به منی نماید و مشغول به سایر عبادات نشود مگر در صورت خروج از منی بعد از نصف شب علی الاحوط، و از امور ضروریه مذکوره نوم غالب است.( مناسک شیخ، ص 83)

باشند تا صبح و کار دیگر جز آن نکنند مگر کارهای ضرری از قبیل خوردن و آشامیدن به قدر احتیاج و تجدید وضو(1).

[217] س- مقدار شب برای کسی که در مکه بجای بیتوته در منی به عبادت مشغول می شود، چقدر است؟ از مغرب تا طلوع فجر است یا تا طلوع آفتاب؟

ج- تا طلوع فجر حساب می شود. (2)

رمی جمرات سه گانه

[218] م- شب هایی که واجب است در منی بیتوته کند باید در