گزیده مناسک حج صفحه 159

3- اگر مخالف تقیه و یا موجب هتک و انگشت‌نما شدن نباشد، در محلی از مسجد که بتواند بر ما یصحّ السجود علیه سجده نماید، نماز بخواند؛ آیةاللَّه فاضل.

4- اگر در آن مکان، تمکن از سجود بر آنچه سجود بر آن جایز است ندارد، سجده صحیح است؛ آیةاللَّه خویی و آیةاللَّه سیستانی.

5- اگر در مسجد، تمکن از سجود بر ما یصحّ السجود علیه ندارد، جایز است؛ آیةاللَّه تبریزی و آیة اللَّه‌اردبیلی.

6- در صورت امکان باید بر «ما یصحّ السجود علیه»، سجده کند، مگر از جهت تقیّه نتواند، که در این صورت اگر زمان یا مکانی دیگر هست که رعایت، ممکن است، اکتفا به غیر آن، خلاف احتیاط است؛ آیةاللَّه بهجت.

7- قرار دادن چیزی در محل سجده اگر خلاف تقیه باشد، جایز نیست و واجب است نمازگزار کوشش کند که تا در صورت امکان، جایی بیابد که بر سنگفرش یا چیزی که سجده بر آن صحیح است، سجده کند؛ و اگر تقیّه ایجاب کند که بر فرش سجده