- مقدمه 1
- اشاره 1
- لزوم قصد قربت در حج 1
- پاره ای روایات در فضل حج 3
- داستان عبدالله مبارک و با یزید و جواب آنها 5
- شبهه ابن ابی العوجاء و جواب امام صادق(علیه السلام) 12
- در لزوم تصفیه حساب با خدا و خلق و پرهیز از حق الناس 15
- حج و ابحاث راجع به آن 17
- فصل «2» وجوب حجّ 17
- فصل «1» معنی حج 17
- فصل «3» ثواب حج 18
- فصل «4» اقسام حج 20
- فصل «5» ترک حج و عقوبت آن 21
- فصل «6» سابقه حج 23
- فصل «7» وجوب حج در اسلام 24
- فصل «8» مرتبه و موقع حج در بین واجبات اسلام 25
- فصل «9» تکرار حج ولو یکی واجب، یکی مستحب، یا هر دو مستحب باشد 26
- فصل «10» پاره ای از نتایج معنوی و مادی حج 28
- فصل «11» حج و عمره هائی که حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) انجام داده 35
- نکته قابل توجه:اشتباه مرحوم سید عبد الحسین شرف الدین 42
- 2_ حج حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) : 44
- فصل «12» حج و عمره هائی که حضرت امیرالمؤمنین و حضرت زهرا(علیهما السلام) و فرزندان آن دو بزرگوار انجام داده اند 44
- 1_ حج حضرت امیر علی بن ابیطالب(علیهما السلام) : 44
- 3_ حج حضرت امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) 45
- 4_ حج امام چهارم زین العابدین(علیه السلام) : 47
- 5_ حج و عمره امام ششم و هفتم(علیهما السلام) 54
- 6_ حج امام دوازدهم (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) : 57
- 2_ حج حضرت نوح(علیه السلام): 59
- 3_ حج حضرت ابراهیم و اسماعیل(علیهما السلام) 59
- 1_ حج و عمره آدم ابوالبشر علی نبینا و آله و علیه السلام: 59
- فصل «13» حج و عمره پیغمبران سلف 59
- 4_ حج حضرت اسحق بن ابراهیم(علیهما السلام): 64
- 5_ حج حضرت موسی بن عمران(علیه السلام): 65
- 7_ در حج حضرت عیسی بن مریم(علیهما السلام): 66
- 6_ در حج یونس بن متی: 66
- 8_ حج حضرت سلیمان بن داود(علیهما السلام): 66
- 1_ مجوس: 67
- فصل «14» حج پیشینیان (غیر از سلسله انبیاء) 67
- 2_ عرب قبل از اسلام: 69
- 3_ اما تبّع (پادشاه یمن): 71
- فصل «15» سخنی درباره حج بعض خلفاء 72
- فصل «16» مصافحه با حاج و دیگری را حج فرستادن 73
- حج و شرایط واجب شدن آن و استطاعت 75
- حج نیابتی و شرائط آن 81
- ابحاث حج 83
- بحث اول «احرام» و کیفیت احرام و حج آدم (علیه السلام): 83
- بحث دوم «معنی احرام»: 87
- بحث سوم «به چه چیز انسان محرم می گردد»: 88
- لبیک : صیغه آن - معنی آن 90
- لبیک از کی لازم بوده و اشاره ای به حج حضرت آدم، ندای ابراهیم و مکالمه حضرت موسی با ذات حق 91
- کسی که نمی تواند لبیک بگوید 94
- بحث چهارم « میقات و تعداد آنها» 94
- اشاره 94
- چند نکته 96
- اشاره 96
- احرام قبل از میقات و بعد از آن و فراموش کردنش 96
- مستحبات احرام و مکروهات آن و نکاتی چند 98
- احرام از مسجد شجره و لبیک بیداء 101
- اشاره 102
- تروک احرام : چیزهایی که بر محرم حرام است 102
- نکاتی چند: 112
- شرایط صحت و قبول حج 125
- ابتلاء زن به عادت در عمره تمتع در تنگی وقت 127
- اعمال عمره تمتع 129
- حرم مکه معظمه و احکام و مزایای آن 130
- وارد شدن پیغمبر (صلّی الله علیه وآله) به مکه بدون احرام 136
- اشاره 138
- مستحبات دخول حرم و مکه و نکاتی درباره زائر و مقیم 138
- نکاتی درباره زائر و مقیم در مکه 139
- آداب دخول مکه معظمه 139
- اشاره 143
- ابحاثی چند 143
- 1 _ ساختمان کعبه: 143
- 2 _ حج فرشتگان قبل ازآدم (علیه السلام) 145
- 3 _ الحجرالاسود و شهادتش در روز قیامت: 146
- ارکان خانه کعبه : مستجار، ملتزم، حجر اسماعیل، ناودان طلا 151
- حطیم، زمزم، مقام ابراهیم، شاذروان 153
- داخل خانه و اعمال آن 157
- اشاره 157
- اعمال داخل خانه 159
- آداب وارد شدن به مسجد الحرام 164
- اشاره 166
- طواف 166
- شرط اول پاک بودن از حدث اکبر و اصغر در طواف واجب 167
- طواف و شرایط آن 167
- اشاره 167
- شرط چهارم ستر عورت مانند نماز 169
- شرط دوم پاک بودن بدن و لباس است از هر نجاست حتی نجاستی که در نماز معفو است 169
- شرط سوم ختنه کردن است برای مردها 169
- واجبات طواف 170
- اشاره 170
- شرط پنجم نیت است 170
- اشکال گفته آیه الله خوئی و گلپایگانی 172
- قرآن در طواف و موالات در آن 174
- احکام طواف 177
- آداب طواف و دعاهای آن 179
- اشاره 187
- نماز طواف 187
- مستحبات بعد از نماز طواف 191
- سعی بین صفا و مروه 192
- نکته اول: 192
- ذکر چند نکته 192
- اشاره 192
- نکته دوم: 195
- بحث اول : مستحبات قبل از سعی 197
- نکته سوم : 197
- بحث دوم : واجبات سعی 201
- مسائلی چند: 203
- بحث سوم : احکام سعی 205
- مسائلی چند: 206
- بحث چهارم : مستحبات در حال سعی 209
- تقصیر 211
- مسائلی چند: 212
- مسائلی چند بین عمره و حج 214
- اشاره 215
- حج 215
- احرام حج تمتع 216
- اشاره 216
- فصل اول 217
- فصل دوم 220
- 2_ عرفه و مشعر و منی 221
- وقوف به عرفات 221
- اشاره 221
- 1_ ترویه _ یوم الترویه: 221
- حدود عرفات 224
- واجبات در عرفات 225
- مستحبات وقوف به عرفات 227
- افاضه به سوی مشعر 233
- اشاره 234
- مکروهات وقوف در عرفات 234
- وقوف در مشعر حرام 234
- بحث اول : حدود مشعر 234
- بحث دوم : واجبات مشعر 235
- مسائلی چند: 236
- صور درک عرفات و مشعر 237
- وقوف از جهت تقیه 239
- مستحبات وقوف در مشعر 240
- اشاره 243
- اعمال منی 243
- بخش اول رمی جمره عقبه: 244
- اشاره 244
- واجبات رمی جمره عقبه 245
- احکام رمی 247
- مستحبات رمی جمره 247
- اشاره 248
- بخش دوم قربانی - شرایط آن 248
- بخش اول: شرایط قربانی 249
- مسائلی چند 250
- مسائلی چند 252
- بخش دوم: مصرف قربانی 252
- بخش سوم: احکام قربانی 254
- مستحبات قربانی 257
- قربانی (که در مناسک حج نیست) 258
- بخش سوم حلق یا تقصیر 259
- اشاره 259
- مسائلی چند 260
- مستحبات تقصیر و حلق 261
- اشاره 263
- اعمال بعد از منی 263
- طواف نساء و نماز آن 265
- مستحبات مکه بعد از منی 268
- اعمال منی در شب و روز 11 - 12 - 13 ذی حجه 270
- احکام رمی جمرات 273
- مستحبات منی در ایام تشریق 277
- مستحبات مکه در روزهای اقامت مکه 279
- مستحبات راه مدینه 285
- مصدود و محصود 286
- مصدود 286
- محصور 289
- عمره 291
- بحث اول معنی عمره 291
- اشاره 291
- بحث دوم عمره در ماه رجب 292
- بحث سوم اقسام عمره 294
- بحث چهارم در وجوب عمره 295
- بحث پنجم شرایط عمره 296
- بحث ششم کیفیت عمره 296
- بحث هفتم احکام عمره 297
- مطالب و مسائلی متفرقه 298
- ابواب زیارات 302
- اشاره 302
- زیارت قبر حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) 304
- بقیه اعمال 307
- نماز در مسجد پیغمبر (صلّی الله علیه وآله) و خانه حضرت فاطمه (علیها السلام) 309
- زیارت حضرت حمزه (علیه السلام) و سایر شهداء 311
- مسجد قبا و مشربه ام ابراهیم و مسجد فضیخ 311
- مسجد احزاب 313
- زیارت حضرت زهرا(سلام الله علیها) 314
- زیارت ائمه بقیع(علیهم السلام) 316
- زیارت و وداع برای پیغمبر و ائمه بقیع (علیهم السلام) 318
- حرم مدینه و مزایای آن 319
- فهرست 322
حج و ابحاث راجع به آن
فصل «1» معنی حج
حج در لغت به معنی قصد است، و در حدائق گفته آنگونه که از قاموس استفاده می شود، کف، قدوم، غلبه به حجت، کثرت اختلاف و تردد است و ظاهراً به معنی سوم برمی گردد اقامه دلیل و بیان حجت و در اصطلاح به معنی انجام مناسک است و حجّ _ حاج _ حاجه _ حجاج _ حجیج _ حجت _ محجوج _ احتجاج از مشتقات آنست و به مناسبت انجام سالی یک بار حجّه به کسر جیم در قرآن مجید در داستان حضرت موسی و شعیب(علیهما السلام) آمده.
انّی ارید ان انکحک احدی ابنتی هاتین علی ان تأجرنی ثمانی حجج فان اتممت عشراً فمن عندک.
فصل «2» وجوب حجّ
وجوب حج از ضروریات دین اسلام است. و منکر وجوب حج همانند انکار سایر ضروریات کافر و مرتدّ و به ترتیبی که درباره مرتد گفته شده با او باید رفتار شود. و روایات فراوانی درباره وجوب حج وارد، و در قسمتی از روایات یکی از پنج پایه دین اسلام شمرده شده(1) و ترک آن در آیه مبارکه کفر به حساب آمده.
ولله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا ومن کفر فان الله غنیّ عن العالمین.(2)
1- [1] . در چندین روایت در کافی باب دعائم الاسلام، حج را جزء مبانی پنجگانه اسلام قرار داده و در روایت زراره، دارد: ان الصلوه والزکوه والحج والولایه لیس یقع شیئی مکانها دون ادائها .
2- [2] . گر چه کفر در اینجا به معنی کفر معروف نیست.