حج و عمره صفحه 225

تذکر:

در عرفات و حوالی آن و در راه عرفات کوه های متعددی است و نمره را بعضی (چون از تحریر نووی و قاموس) به کوهی که نشانه های حرم بر آن است بر دست راست هنگام خروج از مأزمین به سمت موقف) تفسیر کرده اند بنابراین از عرفات خارج و وقوف بر آن جایز نیست و در روایت معاویه (صحیحه) از امام صادق(علیه السلام) دارد که خلف الجبل موقف بر این کوه وقوف مانعی ندارد.

واجبات در عرفات

در هر یک از اقسام سه گانه حج واجب است از ظهر روز نهم ذی الحجه تا غروب (یعنی مغرب) حاج در عرفات وقوف کند بنابر احتیاط گرچه اظهر آن است تا مقداری از ظهر گذشته واجب نباشد و فرقی بین اقسام بودن نیست _ پیاده باشد یا سواره نشسته باشد یا خواب _ مشغول به عبادت و دعا باشد یا نباشد.

و اگر تمام وقت را شخص، دیوانه یا بیهوش یا مست بود و قبلاً یا بعداً مقداری بین ظهر و مغرب به هوش نیامد یا عاقل نشد که در حال عقل وقوف کند ولو در عرفات باشد وقوفش درست نیست ولی چنانچه قبل از وقت وقوف نیت کرد و خواب رفت و هیچ مقدار از وقت را تا مغرب بیدار نشد می توان گفت کفایت کند ولی احتیاط ترک نشود.

مسائلی چند:

1_ وقوف در خارج از زمین عرفات ولو در حدود نزدیک آن یا زیر اراک مجزی نیست و چنانچه کسی وقوف کرد حکمش در فراموشی و عمد و جهل حکم کسی است که وقوف را ترک کرده که در بعضی صور حج باطل و در بعضی صورت ها درست است به ترتیبی که بعداً گفته خواهد شد.