حج و عمره صفحه 235

حدود مشعر: حد مشعر ما بین مأزمین تا حیاض تا وادی محسّر است و مأزمین اسم دو تنگنای مخصوص یا دو کوه است در بین جمع و عرفه.

و حیاض که در روایت صحیح زراره حیاض محسّر تعبیر شده معلوم می شود حد آخر مشعر است به سوی منی و در همین روایت دارد: حَدُّهَا مَا بَیْنَ الْمَأْزِمَیْنِ إِلَی الْجَبَلِ إِلَی حِیَاضِ مُحَسِّر.

و استفاده می شود کوه حد است و داخل در مشعر نیست.

بحث دوم : واجبات مشعر

واجب است در هر یک از اقسام حج، وقوف (یعنی حضور، بودن) در مشعر حرام از اول طلوع فجر تا نزدیک آفتاب روز عید (دهم ذی حجه).

و بیتوته شب عید در مشعر نیز بنابر احتیاط واجب است اگر اقوی نباشد ولو بعد از ثلث شب یا بیشتر از ثلث باشد، وقوف دراینجا نیز مانند وقوف در عرفه باید با نیت وقصد قربت و امتثال فرمان خدای متعال باشد و قصد داشته باشد وقوف می کند در حجه الاسلام یا حج  مستحبی در مشعر برای امتثال امر خدای تعالی برای خود یا به نیابت از منوب عنه.

گرچه قصد وجوب و ندب لازم نیست، همانگونه که لازم نیست نیت را به زبان آوردن، و چنانچه وقوف بدون نیت بود (از دیوانه، مست، بیهوش، خواب) یا بدون قربت الی الله بلکه برای ریاء و سمعه صورت گرفت درست نیست و حکم تارک وقوف را دارد ولی همانگونه که در عرفات گفته شد، اگر نیت کرد قبل از طلوع فجر و خواب رفت تا اول آفتاب باید درست باشد.

و اما اگر قدری از وقت را در بیداری درک کرد که بطور مسلم مجزی است و احتیاطی که در فرض بالا است دراین فرض مورد ندارد.

به هر حال چنانچه وقت رسیدن به مشعر در شب نیت وقوف و ماندن را در آنجا به قصد قربت تا نزیک طلوع آفتاب داشت کفایت می کند، گرچه بهتر است طلوع