حج و عمره صفحه 265

گفته شده، در صورتی است که تا آخر ایام تشریق برای وی متعذر باشد، ولی اگر روز عید یا یکی دو روز بعد برای او تعذر دارد موجب تقدیم نمی شود.

به هر حال در صورت تمکن بعد از تقدیم اعاده کند (قصد وجوب یا استحباب نکند بلکه رجاءاً).

طواف نساء و نماز آن

در اول بحث طواف اشاره کردیم که در هر نسکی غیر از عمره تمتع طواف نساء واجب است برای هر ناسکی، خواه در عمره مفرده یا حج، مرد باشد یا زن یا خنثی و وقتی معین ندارد، بلکه وقت آن بعد از فراغ از طواف و سعی است.

طواف نساء را نمی تواند قبل از سعی بیاورد، کما اینکه تقدیم آن بر وقوف جایز نیست (مگر در مقام ضرورت که در بحث های سابق گذشت با تأمل قوی) و چنانچه طواف نساء را عمداً بدون ضرورت بر وقوفین یا بر سعی مقدم داشت باطل است، ولی چنانچه از روی فراموشی و سهو یا نادانی طواف نساء را قبل از سعی آورد مجزی است و احتیاج به اعاده ندارد، ولی احتیاط در جاهل بلکه مطلقاً ترک نشود.

و بهتر است بعد از سعی، مبادرت به طواف نساء بکند و تا آخر ایام تشریق عمداً عقب نیندازد، ولی هر گاه تأخیر انداخت تا آخر ماه ذی الحجه، نیز درست است و مجزی است و گناهی ندارد، بلکه اگر از ماه ذی الحجه نیز تأخیر انداخت صحیح است و موجب فساد نسک نمی شود، و بعضی گفته اند تأخیر از ذی الحجه گناه دارد ولی محل تأمل است. و بعد از طواف دو رکعت نماز آن واجب است و شرایط و احکام آن با طواف زیارت یکی است.

مسئله 4_ طواف نساء رکن نیست که به ترک عمدی حج باطل شود، و چنانچه عمداً آن را ترک کرد از احرام نسبت به امور زناشویی حتی عقد نکاح و شاهد عقد بودن بیرون نمی آید و بر وی حرام است.

مسئله 5_ هر گاه طواف نساء را ترک کرد به هر صورت، عمد یا جهل یا فراموشی باید برگردد آن را انجام دهد، ولی اگر با فراموشی به وطن خود رسیده نائب بگیرد