حج و عمره صفحه 318

روایت را ابن قولویه(1) (قدس سرّه) در کامل مرسلا از یکی از ائمه یا از یکی از دو امام 5 و 6(علیهما السلام) نقل کرده، در بقیع قبور عده ائی از رجال و نساء صدر اسلام معروف است که مناسب است آنها را زیارت کرد.

1_ عبدالله جعفر 2_ عقیل 3_ رقیه 4_ ام کلثوم دختران پیغمبر 5_ ام البنین 6 و 7 عاتکه و صفیه عمه های پیغمبر 8 و 9 حلیمه سعدیه و ابراهیم بن النبی(صلی الله علیه و آله)، 10 و 11 عباس و فاطمه بنت اسد 12_ عثمان بن مظعون (ظاهراً) و قبور بعض همسران پیغمبر نیز در بقیع معروف است.

13_ و قبر عبدالله پدر پیغمبر(صلی الله علیه و آله) نیز در مدینه است در زقاقی در خیابان سمت راست مسجد پیغمبر که انسان رو به قبله باشد، زیارت آن قبر شریف نیز مناسب است و قبر حضرت محمد بن الحنفیه و شاید عبدالله بن عباس نیز در طائف است.

زیارت و وداع برای پیغمبر و ائمه بقیع (علیهم السلام)

1_ وداع نبی اکرم _ کلینی(2) (قدس سرّه) در روایت معتبری از امام ششم(علیه السلام) آورده هر گاه خواستی از مدینه بیرون شوی غسل کن سپس برو به سوی قبر پیغمبر(صلی الله علیه و آله) بعد از آنکه از کارهایت فارغ شدی و حضرت را وداع کن و آنچه را که در حال وارد شدن مدینه انجام دادی انجام ده و بگو: اَللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیَارَهِ قَبرِ نَبِیِّکَ فَاِن تَوَفَّیْتَنِی قَبْلَ ذَلِکَ فَإِنِّی أَشْهَدُ فِی مَمَاتِی عَلَی مَا شَهِدْتُ عَلَیْهِ فِی حَیَاتِی اَن لَا اِلهَ اِلّا اَنتَ وَ اَنَّ مُحَمَّداً عَبدُکَ وَ رَسُولُکَ.

و در روایت(3) دیگری یونس از حضرت این جمله را ذکر کرده: صَلَّی اللهُ عَلَیکَ. اَلسَّلامُ عَلَیکَ لا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ تَسلیمی لَکَ.

و ابن فضال(4) وداع ابوالحسن(علیه السلام) را در وقتی که می خواست برای عمره

1- [1] . کامل الزیاره باب 15 _ ص 53 _ 54.
2- [2] . ئل 10 باب 15 مزار حدیث 1.
3- [3] . ئل 10 باب 15 مزار حدیث 2 _ 3.
4- [4] . همان.