- پیش گفتار 1
- اشاره 3
- اشاره 4
- 1. جنبه اجتماعی حج 4
- الف) شناخت حجّاج کشورهای دیگر؛ مقدمه ارتباطات بعدی 5
- ب) تبادل افکار و انتقال اطلاعات 5
- ج) حل مشکلات جهان اسلام و تقویت روابط اجتماعی 6
- د) ایجاد هم بستگی میان مسلمانان 7
- ه_ ) حل اختلاف مسلمانان 8
- اشاره 10
- الف) تبادل فرهنگ و افکار 10
- ب) آشنایی با وضعیت اجتماعی فرهنگی سرزمین وحی 12
- ج) دفاع معقول و منطقی از مبانی تشیع 14
- اشاره 15
- 3. جنبه های سیاسی حج 15
- الف) انتقال فرهنگ مبارزه سیاسی به مسلمانان دیگر کشورها 16
- ج) خنثی سازی توطئه های تبلیغی استکبار جهانی 16
- ب) دشمن شناسی 16
- د) برائت از مشرکان 18
- ه_) مسئله جهانی سازی حج 19
- و) قابل تعمیم بودن 21
- 4. جنبه های اقتصادی حج 23
- اشاره 23
- الف) ازدیاد روزی و رفع فقر 24
- ب) سودرسانی به مسلمانان 25
- ج) تقویت اقتصاد خارجی 27
- 1. هدف از آفرینش انسان (قرب الی الله) 29
- 2. اسباب دست یابی به هدف آفرینش 30
- 3. بعد عبادی انسان 31
- 4. حج، عبادتی فراتر از دیگر عبادت ها 31
- اشاره 34
- اشاره 35
- 1. تربیت پذیری انسان ها 35
- الف) راه های تربیت نفس 36
- ب) اثرپذیری روح انسان از عبادت 37
- ج) حج، نمایشی جامع از سیر روحی انسان 38
- اشاره 39
- 2. مراحل سازندگی انسان قبل از حج 39
- الف) تطهیر 40
- یک _ تطهیر جان 40
- اشاره 40
- دو _ تطهیر مال 41
- سه _ تطهیر گناهان 42
- ب) اصلاح نیت و انقطاع از غیر 43
- ج) تقوا 44
- د) یادگیری مناسک حج 45
- اشاره 46
- ه) خدامحوری و ولایت مداری (تمام الحج ملاقاه الامام) 46
- یک _ شناخت ولی الله 46
- دو _ استشمام بوی امام مهدی(عج) از سرزمین وحی 50
- اشاره 51
- فصل چهارم:انسان و اعمال حج 51
- 1. میقات، مقدمه ورود به حرم کبریایی 53
- 2. احرام، آموزشگاه درس مقاومت 57
- 3. تلبیه یا اجابت دعوت حق 60
- 4. پناهندگی به خدا در پرتو سعی 63
- 5. عرفات، سرزمین معرفت 66
- 6 . وقوف در مشعر الحرام 70
- 8 . طرد شیطان با رمی جمرات 75
- 9. اسرار قربانی 77
- 10. آثار حلق و تقصیر 80
- 12. زیارت بیت و استلام حجر 84
- 13. تحلیلی فشرده از اسرار حج 91
- 14. اسرار حج از زبان امام خمینی رحمه الله 93
- 15. یافته های معنوی در مدینه 94
- 16. درک فضایل مسجدالنبی و زیارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 98
- 17. بقیع؛ بوسه گاه فرشتگان 101
- 18. وداع با مدینه 104
- 1. پرهیز از ظاهرکاری در اعمال پس از حج 105
- فصل پنجم:انسان پس از حج 105
- اشاره 105
- 2. حفظ حالت های به دست آمده در موسم حج 108
- 3. زینت حج بودن 109
- فصل ششم:همراه با برنامه سازان 110
- نقش رسانه ملی در گسترش فرهنگ حج و زیارت 110
- بایدها و نبایدها در رسانه ملی 112
- پرسش های مسابقه 114
- پرسش های مردمی 115
- پرسش های کارشناسی 116
- موضوع های برنامه سازی 117
- هم سفر حج 117
- خانه پروردگارم 118
- حق مادر 118
- هفتاد سال حج 118
- ناتمام گذاشتن طواف برای حاجت مؤمن 119
2. جنبه های فرهنگی حج
اشاره
یکی دیگر از جنبه های مهم این گردهم آیی باشکوه، جنبه فرهنگی آن است که اساس و پایه دین اسلام و مهم ترین عامل رشد و بیداری فکری مسلمانان به شمار می آید. جنبه فرهنگی حج، مقدمه ای برای گسترش فرهنگ اصیل و پویای اسلام است. حج، نشان دهنده ارزش و فرهنگ اصیل اسلام است. برای نمونه، تماشای آثار تاریخی در سرزمین وحی و مدینه الرسول، گنجینه غنی و مهمی برای مسلمانان است.
حج، بهترین و مناسب ترین پایگاه نشر دین و مبادله فکری و فرهنگی است. «حج، فرصتی مناسب برای نشر مرام و مکتب اولیای الهی است تا جهان اسلام هر چه بهتر با این فرهنگ حیات بخش آشنا شوند و فروغ و جلوه دین را در سیمای خاندان عصمت بنگرند.»(1) دوام و قوام این مراسم باشکوه، مستلزم تقویت این جنبه از جنبه های گوناگون حج است که ضامن سلامت دین است و آن را از جنبه های گوناگون می توان بررسی کرد.
الف) تبادل فرهنگ و افکار
در این مجمع سالانه، از هر کشوری، شماری به عنوان نمایندگان جامعه خود حضور می یابند. شرکت این افراد، برای آشنایی با اندیشه و افکار و انتقال اطلاعات با یکدیگر است و این تبادل افکار و اندیشه می تواند در زمینه های گوناگون عقیدتی، اجتماعی و سیاسی اثرگذار باشد.یکی از
1- [1] . جواد محدثی، چهل حدیث، قم، نشر مشعر، 1375، ص 49.