نگاهی عرفانی- اخلاقی به مناسک حج صفحه 4

فَرَضَ... الحَجَّ تَقْوِیَهٌ لِلدِّینِ؛ خداوند حج را برای تقویت دین واجب کرده است».(1)

1. جنبه اجتماعی حج

اشاره

هر سال در این کنگره عظیم جهانی، مسلمانان بی شماری از کشورهای  گوناگون، در روزهای مشخص دور هم جمع می شوند. اگر به درستی به اهداف حج عمل شود، تحولات ویژه ای در جامعه مسلمانان رخ می دهد و بسیاری از مشکلات مسلمانان جهان حل می شود و منافع بی شماری خواهد داشت: «لِیَشْهَدُوا مَنَافِع لَهُمْ.» (حج: 28) حج در عین آنکه خودسازی است، وسیله ای برای جامعه سازی هم به شمار می رود.(2) افزون بر رشد اخلاقی، سبب رشد اجتماعی هم می شود. «حج یک کنگره اجتماعی و جهانی، کنگره ای نه در یک تالار در بسته که در یک تنگه کوهستانی باز، نه در زیر یک سقف کوتاه که در زیر آسمان بلند بی در، بی دیوار، بی قید، بی بند، بی تشریفات. کنگره ای نه از رؤسای کشورها، نه از نمایندگان رسمی، نه از دیپلمات های حرفه ای، نه از رهبران سیاسی، نه از دبیر کل های حزبی، نه از اساتید دانشگاه ها، نه از علمای روحانی، نه از روشن فکران برجسته و نه... کنگره ای از خود مردم.»(3) این اجتماع باشکوه، نه تنها می تواند مسائل و مشکلات مسلمانان را حل کند، بلکه برای مستضعفان جهان هم می تواند راه گشا باشد.

1- [1] . بحارالانوار، ج 6 ، ص 110.
2- [2] . تحلیلی از مناسک حج، ص 188.
3- [3] . همان، ص 188.