- پیش گفتار 1
- اشاره 3
- اشاره 4
- 1. جنبه اجتماعی حج 4
- ب) تبادل افکار و انتقال اطلاعات 5
- الف) شناخت حجّاج کشورهای دیگر؛ مقدمه ارتباطات بعدی 5
- ج) حل مشکلات جهان اسلام و تقویت روابط اجتماعی 6
- د) ایجاد هم بستگی میان مسلمانان 7
- ه_ ) حل اختلاف مسلمانان 8
- الف) تبادل فرهنگ و افکار 10
- اشاره 10
- ب) آشنایی با وضعیت اجتماعی فرهنگی سرزمین وحی 12
- ج) دفاع معقول و منطقی از مبانی تشیع 14
- 3. جنبه های سیاسی حج 15
- اشاره 15
- الف) انتقال فرهنگ مبارزه سیاسی به مسلمانان دیگر کشورها 16
- ج) خنثی سازی توطئه های تبلیغی استکبار جهانی 16
- ب) دشمن شناسی 16
- د) برائت از مشرکان 18
- ه_) مسئله جهانی سازی حج 19
- و) قابل تعمیم بودن 21
- 4. جنبه های اقتصادی حج 23
- اشاره 23
- الف) ازدیاد روزی و رفع فقر 24
- ب) سودرسانی به مسلمانان 25
- ج) تقویت اقتصاد خارجی 27
- 1. هدف از آفرینش انسان (قرب الی الله) 29
- 2. اسباب دست یابی به هدف آفرینش 30
- 3. بعد عبادی انسان 31
- 4. حج، عبادتی فراتر از دیگر عبادت ها 31
- اشاره 34
- اشاره 35
- 1. تربیت پذیری انسان ها 35
- الف) راه های تربیت نفس 36
- ب) اثرپذیری روح انسان از عبادت 37
- ج) حج، نمایشی جامع از سیر روحی انسان 38
- اشاره 39
- 2. مراحل سازندگی انسان قبل از حج 39
- الف) تطهیر 40
- یک _ تطهیر جان 40
- اشاره 40
- دو _ تطهیر مال 41
- سه _ تطهیر گناهان 42
- ب) اصلاح نیت و انقطاع از غیر 43
- ج) تقوا 44
- د) یادگیری مناسک حج 45
- یک _ شناخت ولی الله 46
- اشاره 46
- ه) خدامحوری و ولایت مداری (تمام الحج ملاقاه الامام) 46
- دو _ استشمام بوی امام مهدی(عج) از سرزمین وحی 50
- اشاره 51
- فصل چهارم:انسان و اعمال حج 51
- 1. میقات، مقدمه ورود به حرم کبریایی 53
- 2. احرام، آموزشگاه درس مقاومت 57
- 3. تلبیه یا اجابت دعوت حق 60
- 4. پناهندگی به خدا در پرتو سعی 63
- 5. عرفات، سرزمین معرفت 66
- 6 . وقوف در مشعر الحرام 70
- 8 . طرد شیطان با رمی جمرات 75
- 9. اسرار قربانی 77
- 10. آثار حلق و تقصیر 80
- 12. زیارت بیت و استلام حجر 84
- 13. تحلیلی فشرده از اسرار حج 91
- 14. اسرار حج از زبان امام خمینی رحمه الله 93
- 15. یافته های معنوی در مدینه 94
- 16. درک فضایل مسجدالنبی و زیارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 98
- 17. بقیع؛ بوسه گاه فرشتگان 101
- 18. وداع با مدینه 104
- فصل پنجم:انسان پس از حج 105
- 1. پرهیز از ظاهرکاری در اعمال پس از حج 105
- اشاره 105
- 2. حفظ حالت های به دست آمده در موسم حج 108
- 3. زینت حج بودن 109
- فصل ششم:همراه با برنامه سازان 110
- نقش رسانه ملی در گسترش فرهنگ حج و زیارت 110
- بایدها و نبایدها در رسانه ملی 112
- پرسش های مسابقه 114
- پرسش های مردمی 115
- پرسش های کارشناسی 116
- هم سفر حج 117
- موضوع های برنامه سازی 117
- حق مادر 118
- خانه پروردگارم 118
- هفتاد سال حج 118
- ناتمام گذاشتن طواف برای حاجت مؤمن 119
را درک کنیم.
د) یادگیری مناسک حج
شناخت احکام و انجام فرایض، بر هر مسلمان مکلّفی واجب است. یادگیری احکام و مسائل مربوط به مناسک حج نیز از وظایف مهم هر زائری است؛ زیرا برای انجام اعمال حج باید آنها را به طور کامل و درست انجام دهد. شرط درستی حج، انجام درست اعمال حج است. در غیر این صورت، تلاش زائر بیهوده خواهد بود.
بنابراین، هر زائر پیش از سفر باید در مراسم آموزش احکام شرکت کند و مسائل مربوط به حج را یاد بگیرد. در روایت آمده است: «تَعَلَّمُوا َمناسِکَکُم فَاِنَّها مِنْ دینِکُم؛ اعمال مخصوص حج و عمره را یاد بگیرید؛ زیرا از امور دین است».(1)
مسائل و احکام مناسک حج گسترده است، به گونه ای که همه را به طور کامل نمی توان فراگرفت، ولی باید در حد ضرورت آموخت.
زراره از امام صادق علیه السلام پرسید: چهل سال است مسائل حج را از شما می پرسم و هنوز هم تمام نشده است. حضرت فرمود: «خانه ای که پیامبران فراوانی دور آن طواف کرده اند و در قرن های متمادی، معبد و قبله و مطاف بوده است، احکامش به زودی تمام نمی شود(2).
همچنین امام خمینی رحمه الله بر این باور است:
یکی دیگر از وظایف مهم، قضیه آشنا کردن مردم است به مسائل حج. آدم
1- [1] . جلال محبی، مناسک حج، تنظیم روش ابتکاری، 1381، چ 2، ص 23، به نقل از: کنزالعمال، ج5، ص 23، ح 11882.
2- [2] . من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 306.