- پیش گفتار 1
- اشاره 3
- اشاره 4
- 1. جنبه اجتماعی حج 4
- ب) تبادل افکار و انتقال اطلاعات 5
- الف) شناخت حجّاج کشورهای دیگر؛ مقدمه ارتباطات بعدی 5
- ج) حل مشکلات جهان اسلام و تقویت روابط اجتماعی 6
- د) ایجاد هم بستگی میان مسلمانان 7
- ه_ ) حل اختلاف مسلمانان 8
- اشاره 10
- الف) تبادل فرهنگ و افکار 10
- ب) آشنایی با وضعیت اجتماعی فرهنگی سرزمین وحی 12
- ج) دفاع معقول و منطقی از مبانی تشیع 14
- 3. جنبه های سیاسی حج 15
- اشاره 15
- الف) انتقال فرهنگ مبارزه سیاسی به مسلمانان دیگر کشورها 16
- ج) خنثی سازی توطئه های تبلیغی استکبار جهانی 16
- ب) دشمن شناسی 16
- د) برائت از مشرکان 18
- ه_) مسئله جهانی سازی حج 19
- و) قابل تعمیم بودن 21
- 4. جنبه های اقتصادی حج 23
- اشاره 23
- الف) ازدیاد روزی و رفع فقر 24
- ب) سودرسانی به مسلمانان 25
- ج) تقویت اقتصاد خارجی 27
- 1. هدف از آفرینش انسان (قرب الی الله) 29
- 2. اسباب دست یابی به هدف آفرینش 30
- 4. حج، عبادتی فراتر از دیگر عبادت ها 31
- 3. بعد عبادی انسان 31
- اشاره 34
- اشاره 35
- 1. تربیت پذیری انسان ها 35
- الف) راه های تربیت نفس 36
- ب) اثرپذیری روح انسان از عبادت 37
- ج) حج، نمایشی جامع از سیر روحی انسان 38
- اشاره 39
- 2. مراحل سازندگی انسان قبل از حج 39
- الف) تطهیر 40
- یک _ تطهیر جان 40
- اشاره 40
- دو _ تطهیر مال 41
- سه _ تطهیر گناهان 42
- ب) اصلاح نیت و انقطاع از غیر 43
- ج) تقوا 44
- د) یادگیری مناسک حج 45
- ه) خدامحوری و ولایت مداری (تمام الحج ملاقاه الامام) 46
- یک _ شناخت ولی الله 46
- اشاره 46
- دو _ استشمام بوی امام مهدی(عج) از سرزمین وحی 50
- فصل چهارم:انسان و اعمال حج 51
- اشاره 51
- 1. میقات، مقدمه ورود به حرم کبریایی 53
- 2. احرام، آموزشگاه درس مقاومت 57
- 3. تلبیه یا اجابت دعوت حق 60
- 4. پناهندگی به خدا در پرتو سعی 63
- 5. عرفات، سرزمین معرفت 66
- 6 . وقوف در مشعر الحرام 70
- 8 . طرد شیطان با رمی جمرات 75
- 9. اسرار قربانی 77
- 10. آثار حلق و تقصیر 80
- 12. زیارت بیت و استلام حجر 84
- 13. تحلیلی فشرده از اسرار حج 91
- 14. اسرار حج از زبان امام خمینی رحمه الله 93
- 15. یافته های معنوی در مدینه 94
- 16. درک فضایل مسجدالنبی و زیارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 98
- 17. بقیع؛ بوسه گاه فرشتگان 101
- 18. وداع با مدینه 104
- اشاره 105
- 1. پرهیز از ظاهرکاری در اعمال پس از حج 105
- فصل پنجم:انسان پس از حج 105
- 2. حفظ حالت های به دست آمده در موسم حج 108
- 3. زینت حج بودن 109
- فصل ششم:همراه با برنامه سازان 110
- نقش رسانه ملی در گسترش فرهنگ حج و زیارت 110
- بایدها و نبایدها در رسانه ملی 112
- پرسش های مسابقه 114
- پرسش های مردمی 115
- پرسش های کارشناسی 116
- موضوع های برنامه سازی 117
- هم سفر حج 117
- خانه پروردگارم 118
- حق مادر 118
- هفتاد سال حج 118
- ناتمام گذاشتن طواف برای حاجت مؤمن 119
و بریدن حلقوم طمع است».(1)
10. آثار حلق و تقصیر
یکی دیگر از اعمال پر راز و رمز مناسک حج، تقصیر یا حلق است؛ یعنی زائر در ظاهر باید مو یا ناخن خود را کوتاه کند. این کار، زدودن ناپاکی ها و پاک شدن بدن از آلودگی هاست، ولی افزون بر ظاهر آراسته، باید باطن خود را نیز آراست و آلودگی های باطنی چون غرور و نخوت و تکبر و را از خود زدود. امام صادق علیه السلام در این باره چنین می فرماید: «با تراشیدن سر، تمام عیوب ظاهری و باطنی را بتراش».(2)
با تراشیدن و کوتاه کردن مو، غرور و تکبر را از سر بیرون می کنیم و به تطهیر روح و روان می پردازیم. به همین دلیل، هر موی آن، نوری در قیامت برای زائر به شمار می آید. _ابوبصیر_ در روایتی نقل می کند:
مویی از سر حلق نمی شود، مگر اینکه خداوند مهربان به خاطر آن نوری در قیامت برای زائر قرار می دهد.(3)
با حلق و تقصیر کردن، آخرین نشانه های هواپرستی و خودخواهی را از وجود و روح و روان خود دور و فضایل انسانی را جای گزین رذایل حیوانی می کنیم.
1- [1] . مصباح الشریعه، باب 22، ص 147.
2- [2] . همان.
3- [3] . بحارالانوار، ج 96، ص 315.