مناسک حج مطابق با فتاوی حضرت آیه الله العظمی حاج میرزا یدالله دوزدوزانی صفحه 7

مسأله 9) پول قربانی بچه بر ولیّ او واجب است و چنان چه ولی مال نداشته باشد، پول را از مال بچه برمی دارد و این مقدم بر روزه ولیّ است. و نیز کفاره شکار چنین است. و اما کفاراتی که با به جا آوردن عمدیِ موجِباتشان واجب می شوند، ظاهر این است که واجب نمی شود، نه بر ولی و نه در مال بچه.

شرط دوم: عقل

حج بر دیوانه هر چند ادواری باشد، واجب نیست. بلی اگر دیوانه در ماه های حج، عاقل شد و مستطیع بود و تمکّن از به جا آوردن اعمال حج داشت، بر او واجب می شود، هرچند در اوقات دیگر دیوانه باشد.

شرط سوم: آزادی

شرط چهارم: استطاعت

در استطاعت چند چیز معتبر است:

اول: وسعت وقت، به این معنی که وقت کافی برای رفتن مکه و به جا آوردن اعمال واجب در آن جا باشد. بنابراین اگر هنگامی مال به دست مکلف بیاید که برای این اعمال کافی نباشد، یا کافی باشد ولی با مشقّت زیادی همراه شود که عادتاً قابل تحمّل نباشد، حج واجب نخواهد بود و در چنین صورت بنابر احتیاط، واجب است مال را تا سال