- جلد سوم 1
- 1- سر آغاز این جلد 1
- اشاره 4
- 2- استدراک زنان صحابیه 4
- 1- فاطمۀ زهرا (س) 7
- [عصمت فاطمه] 7
- فدک 12
- - 2- عائشه 28
- - 3- حفصه 30
- - 4- امّ بجید 32
- - 5- سلمی 34
- اشاره 36
- 3- تعلیقات استدراکی (بر جلد اول) 36
- «تبصره 57
- 4- باز گویی فهرست مطالب 59
- اشاره 64
- 5- مدخل جلد سیم 64
- 1- حدیث ثقلین 70
- - 2- حدیث سفینه و حدیث حطّه 74
- 6- اختلاف اساسی در طرز تفقه و اجتهاد 79
- اشاره 84
- 7- اوضاع عمومی در عهد دوم 84
- عهد دوم 85
- 8- دورۀ اموی از لحاظ فقهی 90
- اشاره 90
- معاویه و نسب و حسب او 97
- اشاره 97
- [معاویه] 97
- ابو سفیان پدر معاویه 98
- هند مادر معاویه 102
- آکله الاکباد 104
- طلقاء 106
- معاویه و صفات شخصی او 110
- اشاره 110
- سلطنت معاویه 41- 60 116
- ولایت عهد یزید و تزویر معاویه 154
- امر معاویه به لعن علی (ع) 172
- زنان با ایمان و معاویه 177
- معاویه و بیت المال 191
- عقائد در بارۀ معاویه 194
- عمّال معاویه 196
- واقعۀ حجر بن عدی 206
- اولیّات معاویه و آخر کار او 213
- اشاره 219
- اخلاف معاویه 219
- - 1- یزید بن معاویه 60- 64 221
- - 2- معاویه بن یزید 231
- - 3- مروان بن حکم 64- 65 232
- - 4- عبد الملک 65- 86 237
- اشاره 243
- 5- ولید 86- 96 243
- مسجد دمشق 245
- - 6- سلیمان 96- 99 251
- - 7- عمر بن عبد العزیز 99- 101 259
- - 8- یزید بن عبد الملک 101- 105 263
- - 9- هشام بن عبد الملک 105- 125 268
- - 10- ولید بن یزید 125- 126 275
- - 11- یزید بن ولید بن عبد الملک 126- 126 278
- - 12- ابراهیم بن ولید بن عبد الملک 127- 126 279
- - 13- مروان حمار 127- 132 280
- پایان سخن از خاندان اموی 282
- 9- تخلیص اوضاع عمومی 290
- 10- چگونگی فقه و فتوی و طبقات فقیهان (بطور کلی) 301
- اشاره 301
- اشاره 302
- فصل اول چگونگی فقه و فتوی و طبقات فقیهان بطور کلی و عام. 302
- تابعان 303
- تنبیه 307
- 11- فقاهت و فقیهان مشهور در دورۀ نخست از عهد دوم 311
- اشاره 311
- [توجیه از میان رفتن مرکز بودن مدینه برای فقاهت و تفرقه آن در سائر بلاد اسلامی] 312
- اشاره 318
- 1- فقیهان تابعی مدینه و طبقات ایشان 318
- اشاره 321
- طبقۀ نخست از فقیهان تابعی مدینه 321
- - 1- عروه 322
- - 2- سعید بن مسیّب 326
- - 3- ابو بکر بن عبد الرحمن 337
- - 4- سلیمان ابن یسار 339
- - 5- عبید اللّٰه بن عتبه 341
- - 6- خارجه بن زید 343
- - 7- قاسم بن محمد بن ابی بکر 345
- طبقۀ دوم از فقیهان تابعی مدینه 350
- اشاره 350
- - 1- محمد حنفیّه 352
- - 3- حسن بن محمّد حنفیّه 358
- - 2- ابو سلمه 358
- - 4- سالم 361
- - 5- محمد بن مسلم 363
- - 6- عبد اللّٰه بن ذکوان 374
- - 7- ربیعه الرأی 377
- - 8- ابو عبد اللّٰه بن یزید 384
- طبقۀ سیم از فقیهان مدینه 385
- اشاره 385
- - 1- ابن ابی ذؤیب 387
- - 2- ماجشون 394
- - 4- کثیر 398
- - 3- ابن ابی سبره 398
- 2 فقیهان تابعی مکه و طبقات ایشان 400
- اشاره 400
- اشاره 402
- طبقۀ نخست از فقیهان تابعی مکه 402
- - 1- مجاهد 403
- - 2- عکرمه 406
- - 3- عطاء 408
- - 4- ابن ابی ملیکه 413
- - 5- عمرو بن دینار 414
- اشاره 417
- طبقۀ دوم از فقیهان تابعی مکه 417
- ابن جریج 419
- طبقۀ سیم از فقیهان تابعی مکه 424
- طبقۀ چهارم از فقیهان تابعی مکه 426
- 3 فقیهان تابعی یمن و طبقات ایشان 428
- اشاره 428
- طبقۀ نخست از فقیهان تابعی یمن 430
- اشاره 430
- - 1- طاوس 431
- - 2- وهب بن منبّه 435
- - 3- عطاء 439
- - 5- حنش 441
- - 4- شراحیل 441
- طبقۀ دوم از فقهاء تابعی یمن 446
- اشاره 446
- - 1- معمر 448
- - 2- عبد الرزّاق 449
- 4 فقیهان تابعی شام و جزیره و طبقات ایشان 455
- اشاره 455
- (طبقۀ اوّل) 455
- - 1- خولانی 457
- - 2- ابن حوشب 460
- طبقۀ دوم از فقیهان تابعی شام و جزیره 462
- اشاره 462
- - 1- مکحول 464
- - 2- اشدق 465
- اشاره 467
- طبقۀ سیّم از فقیهان تابعی شام و جزیره 467
- - 1- میمون بن مهران 468
- - 2- غسّانی 470
- - 3- زبیدی 472
- - 4- اوزاعی 472
- - 5- تنوخی 477
- اشاره 480
- شاگردان اوزاعی 480
- - 1- ابن مبارک 481
- - 2- ولید بن مسلم 487
- - 3- محمد بن یوسف 488
- 5 فقیهان تابعی مصر و طبقات ایشان 490
- اشاره 490
- نخستین طبقۀ از فقهاء تابعی مصر 491
- - 1- صنابحی 491
- - 2- جیشانی 492
- طبقۀ دوم از فقیهان تابعی مصر 493
- طبقۀ سیم از فقیهان تابعی مصر 495
- اشاره 500
- 6 فقیهان تابعی کوفه و طبقات ایشان 500
- - 1- علقمه 501
- طبقۀ نخست از فقیهان تابعی کوفه 501
- - 2- مسروق 503
- - 3- عبیده 506
- - 4- اسود نخعی 509
- - 5- شریح 511
- - 6- حارث بن اعور 518
- طبقۀ دوم از فقیهان تابعی کوفه 522
- اشاره 522
- 1- سعید بن جبیر 523
- - 2- ابراهیم نخعی 533
- - 3- شعبی 537
- اشاره 545
- طبقۀ سیم از فقیهان تابعی کوفه 545
- - 1- ابن عیینه 546
- - 2- ابن ابی ثابت 548
- - 3- حمّاد 550
- - 4- ابن شبرمه 552
- - 5- ابن ابی لیلی 554
- اشاره 559
- طبقۀ چهارم از فقیهان تابعی کوفه 559
- - 1- حسن بن صالح 560
- - 2- سفیان ثوری 565
- - 3- شریک بن عبد اللّٰه 580
- اشاره 590
- 7 فقیهان تابعی بصره و طبقات ایشان 590
- - 1- جابر بن زید 591
- طبقۀ نخست از فقیهان تابعی بصره 591
- - 2- رفیع بن مهران 594
- - 3- عبد اللّٰه بن زید 596
- - 4- ابن سیرین 598
- - 5- حسن بصری 603
- - 6- مسلم بن یسار 611
- - 7- حمید بن عبد الرحمن 613
- اشاره 614
- طبقۀ دوّم از فقیهان تابعی بصره 614
- - 1- قتاده 615
- - 2- سختیانی 618
- خاتمه 623
- اشاره 628
- 8 چند کس از فقیهان خراسان (قدماء) 628
- - 1- عطاء بن ابو مسلم 629
- - 3- اسحاق [ابن راهویه] 630
- - 2- ضحاک بن مزاحم 630
- اشاره 633
- 12 تفقّه در خصوص مذاهب چهار گانه 633
- نظری تاریخی در بارۀ حدوث مذاهب فقهی و چگونگی نشر آنها «1» 640
- 1- مذهب حنفی 643
- 2- مذهب مالکی 651
- 3- مذهب شافعی 659
- 4- مذهب حنبلی 669
- خاتمه 674
- 13 ترجمۀ مختصری از ائمۀ چهار مذهب 679
- اشاره 679
- - 1- ابو حنیفه 80- 150 681
- - 2- مالک 95- 179 712
- - 3- شافعی 150- 204 723
- - 4- احمد بن حنبل 164- 241 742
- - 14- داود 202- 290 758
- اشاره 758
- شافعی 763
- - 15- طبری 224- 310 764
- 16 عنوان طبقات و کتبی باین عنوان 772
- اشاره 772
- اشاره 776
- - 1- ابو یوسف 778
- [طبقه اول] 778
- - 2- زفر 786
- - 4- حفص 792
- طبقه دوم از اصحاب و شاگردان ابو حنیفه 797
- طبقه سیم از اصحاب و شاگردان ابو حنیفه 802
- طبقه چهارم از اصحاب و شاگردان ابو حنیفه 804
- طبقه پنجم از شاگردان و اصحاب ابو حنیفه 806
- طبقه ششم از اصحاب و شاگردان ابو حنیفه 809
- طبقه هفتم از اصحاب و شاگردان ابو حنیفه 812
- اشاره 815
- شاگردان و اصحاب مالک بن انس 815
- طبقه نخست از شاگردان و اصحاب مالک 816
- طبقه دوم از اصحاب و شاگردان مالک 821
- طبقه سیم از اصحاب مالک 823
- اشاره 828
- 3 شاگردان و اصحاب شافعی 828
- ابو اسحاق شیرازی شافعی 861
- شاگردان و اصحاب احمد حنبل 868
- شاگردان و اصحاب داود بن علیّ اصفهانی 872
- شاگردان و اصحاب طبری 876
- 3- ابو بکر بن عبد الرحمن
ابو بکر بن عبد الرّحمن بن حارث بن هشام بن مغیرۀ قرشی مخزومی که به گفتۀ ابن خلّکان و ابو اسحاق و غیر این دو، همان کنیۀ او اسم او است و نامی جدا ندارد.
ابن خلّکان در بارۀ او این مضمون را آورده است:
«ابو بکر از سروران «تابعان» و پدرش حارث که برادر ابو جهل بوده از جملۀ صحابه است و ابو بکر را
«راهب قریش» می خوانده اند. در خلافت عمر متولد شده و به سال نود و چهار (94)، که به واسطۀ مرگ گروهی از فقیهان در آن سال، بعنوان «سنه الفقهاء) اشتهار یافته در گذشته است.
ابو نعیم در «حلیه الاولیاء» او را بدین عنوان یاد کرده است:
«و منهم الفقیه الوجیه، العابد النّبیه، راهب قریش و عابدها ابو بکر بن عبد الرحمن.. اکثر حدیثه فی الأقضیه و الأحکام».
چون ابو بکر نماز زیاد می خوانده به لقب «راهب قریش» ملقّب گشته گاهی هم بعنوان «راهب مدینه» یاد می شده است.
از سخنان منسوب به ابو بکر است:
«انّما هذا العلم لواحد من ثلاثه: «لذی نسب یزین به نسبه، او لذی دین یزین به دینه، او مختلط به سلطان ینتجعه به «1».. الخ» و از روایات مسند او است از پیغمبر (ص) که گفته است:
«انّی لأستغفر اللّٰه و اتوب الیه فی الیوم اکثر من سبعین مرّه»
______________________________
(1) در ترجمۀ عروه پسر زبیر این کلام ابو بکر آورده شد.