ادوار فقه (شهابی) صفحه 341

- 5- عبید اللّٰه بن عتبه

ابو عبد اللّٰه عبید اللّٰه بن عبد اللّٰه بن عتبه بن مسعود هذلی.

عبید اللّٰه، به گفتۀ واقدی، به سال نود و هشت (98) و به قولی در سال نود و نه (99) و بقول یحیی بن معین در سال یک صد و دو در گذشته است.

از زهری حکایت شده که این مضمون را گفته است:

«من مقداری زیاد از علم شنیده و دارا بودم و گمان داشتم که به اندازۀ کافی دانش اندوخته ام تا این که دیدار عبید اللّٰه بن عتبه ام دست داد پس چنان دریافتم که گویا مرا چیزی از علم در دست نیست!» و از همو حکایت شده که گفته است:

«ادرکت اربعه بحور..» و عبید اللّٰه را یکی از آن چهار شمرده است.

از عراک بن مالک پرسیده اند که در میان فقیهانی که او دیده از همه فقیهتر که بوده؟ گفته است:

«اعلمهم سعید بن المسیّب و اغرزهم فی الحدیث عروه و لا تشاء ان تفجّر من عبید اللّٰه بحرا الا فجّرته» ابو نعیم پس از این که او را بعنوان «احد الاربعه من البحور..» عنوان کرده گفته زهری را که «ادرکت اربعه بحور من قریش..» آورده است.

عمر بن عبد العزیز در هنگام خلافت خود، بنقل ابو نعیم، به عبید اللّٰه، که مؤدّب و استادش بوده، زیاد توجه می داشته به طوری که به خانۀ عبید اللّٰه می رفته و عبید اللّٰه