ادوار فقه (شهابی) صفحه 629

فقیهان خراسان

- 1- عطاء بن ابو مسلم

در کتاب چاپی «طبقات الفقهاء» ابو اسحاق در ترجمۀ عطاء چنین آمده است:

«.. ولد سنه خمسین (50) و مات سنه خمس و ثلاثین و مائتین (235) و کان جوّاله» که بی گمان کلمۀ «مائتین» سهوی است از ناسخ و صحیح آن «مائه» بوده است.

ابن اثیر در «اللباب» ذیل کلمۀ «الخراسانی» پس از ضبط آن (بضم خاء معجمه و فتح راء مهمله و بعد از الف، سینی مهمله و در آخر، نونی) چنین افاده کرده است:

«و خراسان بلادی است بزرگ، و اهل عراق می گویند: چون خراسان از ری آغاز و به مطلع آفتاب پایان می یابد و برخی از اهل عراق می گویند: چون از عراق بگذری، و آن کوه حلوان است، حدّ خراسان می باشد تا مطلع شمس.

و معنی کلمۀ «خراسان» چنین است: «خور» به فارسی دری، نام شمس است و «آسان» بمعنی موضع و مکان: برخی هم گفته اند: معنی کلمه «کل بالرّفاهیه» (به آسانی بخور) می باشد لیکن گفتۀ نخست اصحّ است.

«خلقی بسیار که افزون از شمارند به خراسان نسبت داده شده اند. از آن جمله است عطاء بن ابو مسلم خراسانی که نام پدرش عبد اللّٰه و به گفتۀ برخی، مسلم است.

«عطاء از ابن مسیّب و غیر او روایت می کند.

«عطاء را از آن جهت «خراسانی» گفته اند که زمانی

دراز در آنجا می بوده