ادوار فقه (شهابی) صفحه 828

3 شاگردان و اصحاب شافعی

اشاره

ابو اسحاق شیرازی چون خودش مذهب شافعی می داشته اصحاب شافعی را تحت این عنوان «فامّا الشّافعی رحمه اللّٰه تعالی فقد انتقل فقهه إلی اصحابه رحمهم اللّٰه تعالی» در ابتداء

بحث از مذاهب آورده و رعایت تقدّم و تاخّر زمانی را در حدوث مذاهب و وجود ائمۀ آنها نکرده و بهر حال متجاوز از صد تن از شاگردان و اصحاب شافعی را که تا زمان خودش طبقاتی متعاقب داشته اند در طی پنج طبقه نام برده و آورده است:

از طبقه نخست اشخاص زیر را یاد کرده اند:

ابو ابراهیم اسماعیل بن یحیی بن اسماعیل مزنی «1» که عالمی زاهد و مجتهد و مناظر و احتجاج بر معانی دقیقه را توانا و قادر بوده. کتب بسیار تصنیف کرده مانند «الجامع الکبیر» و «الجامع الصغیر» و «مختصر المختصر» و «المنثور» و «المسائل

ابن ندیم هم در ترجمۀ این مزنی گفته است: «از مزینه است که یکی از قبائل یمن می باشد و در اصحاب شافعی کسی افقه از این مزنی و اصلح از بویطی نبوده و از جمله کتب مزنی کتاب مختصر صغیر است که در دست مردم و مورد اعتماد اصحاب شافعی است و همان را می خوانند و بر آن شرح می زنند. و از جمله کتب بویطی است «کتاب الفرائض» کتاب «المختصر الکبیر» و کتاب «المختصر الصغیر».