بحث‌هایی از فقه تطبیقی صفحه 97

دارد و بین این دو، به اندازه پرتاب یک تیر فاصله است. و پس از آن به جمره اولی می‌رسد که فاصله‌اش با آن، به اندازه فاصله با دیگری است. (1)

«میرزا محمد حسین فراهانی، در سفرنامه خود (2) در وصف جمرات می‌گوید:

«در بازار منا سه علامت از گچ و آجر به قد دو ذرع درست کرده به فاصله هزار ذرع به یکدیگر و یکی را جمره اول و یکی را دویم و یکی را سویم می‌گویند. (3)

جمره در کتب فقها

1- شهید اول در «دروس» فرموده است: «جمره بنای مخصوص یا محل و اطراف آن است که ریگها در آن جمع می‌شوند». (4)

شهید ثانی قول دیگری به صورت «قیل» (گفته شده) نقل می‌کند و می‌گوید: به محل جمع شدن ریگها جمره گفته‌اند و برخی دیگر «زمین» آن محل را جمره نامیده‌اند. (5)

در برخی از کتب فقهی استدلالی، چنین آمده است: «اهل لغت و فقه درباره «جمره» اختلاف نظر آشکار دارند، ولی شکی نیست که سنگ

1- رحلة ابن جبیر، بیروت، دار صادر، 1384 ه، ص 136.
2- سفر وی در سال 1302- 1303 ه صورت گرفته است.
3- سفرنامه میرزا محمدحسین فراهانی، به کوشش مسعود گلزاری، تهران، انتشارات فردوسی، 1362 ه. ش؛ ص 208.
4- الجمرة البنأ المخصوص او موضعه و ما حوله بما یجتمع من الحصی، شرح لمعة، تهران، دارالکتب الأسلامیه، ج 1، ص 234.
5- «الجمرة» قیل مجمع الحصی و قیل هی الأرض، شرح لمعه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج 1، ص 234.