شرح معالم الاصول صفحه 26

[فصل فی وجوب طلب العلم]

فصل و روّینا بالاسناد عن محمّد بن یعقوب عن علیّ بن ابراهیم بن هاشم عن ابیه عن الحسن بن ابی الحسین الفارسی عن عبد الرّحمن بن زید عن ابی عبد اللّه علیه السّلم قال قال رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم و مسلّمه الا انّ اللّه تعالی یحبّ بغاه العلم عن محمّد بن یعقوب عن محمّد بن احمد بن محمّد بن عیسی عن ابن محبوب عن هشام بن سالم عن ابی حمزه الثّمالی عن ابی اسحاق السّبیعی عمّن حدثه قال سمعت امیر المؤمنین علیه السّلم یقول ایّها النّاس اعلموا انّ کمال الدّین طلب العلم و العمل به الا و انّ طلب العلم اوجب علیکم من طلب المال انّ المال مقسوم مضمون لکم قد قسّمه عادل بینکم و ضمنه و سیفی لکم و العلم مخزون عند اهله و قد امرتم بطلبه من اهله فاطلبوه

مصاحبت خلق زیراکه من در وقت تنهائی صحبت می داریم با ائمّه صادقین صلوات اللّه علیهم و سلاحی است از برای تسلّط بر دشمنان

جنّ و انس و زینتی است از برای دوستان بلند می کرداند خدای تعالی بسبب علم درجه جماعتی را و می کرداند ایشان را پیشوایان در خیرات که لازمست بر دیکران پیروی ایشان و منظور است اعمال ایشان یعنی واجبست بر دیکران که نظر بر کارهای ایشان کنند و هر کاری که ایشان می کنند بکنند و کسب کرده می شود آثار ایشان یعنی هر چیزی که از ایشان وارد شود بر دیکران لازمست عمل به او و میل می نمایند فرشتکان به دوستی ایشان می مالند به ایشان بالهای خود را در نمازها از جهه تبرک و علّت رفع درجه ایشان فضیلت و شرافت علم است زیراکه علم حیوه دلها و نور دیده های بصیرت است از کوری باطن و قوت بدنهاست از ضعف انها چنانچه مجریست که از علما عباداتی صادر می شود که غیر ایشان طاقت یکی از انها ندارند و فرود می آورد خدای تعالی در روز قیامت حامل او را در منازل نیکوکاران که اعلی مراتب بهشت است و عطا می کند به او همنشینی نیکوکاران را در دنیا و آخرت بسبب علم طاعت کرده می شود خدای تعالی و عبادت کرده می شود و بسبب علم شناخته می شود خدای عزّ و جل و توحید کرده می شود و بسبب علم بجای اورده می شود صله ارحام و بعلم دانسته می شود حلال و حرام و علم پیشوای عقل است و عقل تابع اوست زیراکه عقل به مقتضای علم حکم می کند و الهام می کند علم را خدای تعالی به نیک بختان و محروم می سازد از او بدبختان را فصل و روّینا بالاسناد عن محمد بن یعقوب تا و عن محمّد بن یعقوب روّینا بصیغه ماضی مجهول

از باب تفعیل است می کویند روّیته علی کذا یعنی حملته علی روایته و مراد اینست که روایت کرده شده ایم باسناد سابق از محمّد بن یعقوب کلینی رضی الله عنه و از او تا بحضرت صادق علیه السلم به سندی که در اینجا مذکور است که آن حضرت فرمودند که حضرت رسالت پناهی صلی اللّه علیه و آله فرموده که طلب علم واجبست هر مسلمی به درستی که خدای تعالی دوست می دارد طالبان علم را و مراد از وجوب معنی عامست که شامل وجوب عینی و وجوب تخییری هر دو باشد چه علوم دینیّه بعضی واجب عینی است بر هر مکلفی چون اصول دین و بعضی از فروع مانند احکام صلاه و صوم و غیر ذلک و بعضی واجب تخییری