منابع فقه شیعه جلد 1-22 صفحه 327

و احادیث باب 26 از باب‌های مبارزه با نفس و باب 1 و 3 و 9 از باب‌های تقیه را بنگر و در بسیاری از احادیث باب‌های معاشرت، مانند باب 87 و 89 و 90 و 91 و 92 مطالبی است که بر بخشی از هدف ما دلالت می‌کند.

و در حدیث تحف العقول نیز مطالبی بر این بحث دلالت می‌کند.

«1» و در حدیث عمار از امام صادق علیه السلام گذشت: «سحت و حرام، گونه‌های بسیاری است؛ بخشی از آن‌ها اموالی است که از کارهای حاکمان ستمگر به دست می‌آید.» «2»

و در حدیث سفارش‌های پیامبر صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام گذشت: «سه چیز سنگدلی می‌آورد: رفتن به درگاه قدرتمندان.» «3»

و احادیث باب 39 از باب‌های کسب روا و ناروا را بنگر. «4»

و در حدیث مفضل بن مزید خواهد آمد که: «وی به امام صادق علیه السلام گفت: فدایت گردم! تو موقعیت مرا در میان این‌ها می‌دانی. امام علیه السلام فرمود: آنچه به دست آوردی، در نظر بگیر و با آن به برادرانت نیکی کن؛ زیرا خداوند متعال می‌فرماید: یقیناً نیکی‌ها گناهان را از میان می‌برد.» «5»

باب 41 عمل شایستۀ حاکم برای خودش، کارگزارانش و مردمش

1104- 32317- (1) عبدالله بن سلیمان نوفلی می‌گوید: «نزد امام صادق علیه السلام بودم که یکی از یاران عبدالله بن نجاشی وارد شد و پس از سلام، نامه وی را تقدیم امام علیه السلام کرده، امام علیه السلام نامه را گشود و آن را خواند.

نامه با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع شده بود و در ادامۀ آن آمده بود: من به حکمرانی اهواز گرفتار شده‌ام. پس اگر سرور و مولایم صلاح می‌دانند، حدّ و مرزی برای من مشخص کنند یا الگویی ارائه دهند که به وسیلۀ آن به کارهایی راهنمایی شوم که مرا به خدا و پیامبرش نزدیک گرداند و در نامۀ خود کارهایی که انجام‌شان را به مصلحت من می‌دانند به طور خلاصه بیان کنند و به من بگویند که از چه کسانی زکات بگیرم و در چه راه‌هایی مصرف کنم و با چه کسی مونس شوم و آرامش یابم و به که اعتماد و باور داشته باشم و رازهایم را با وی در میان گذارم. امید است که خداوند با راهنمایی شما مرا نجات بخشد؛ زیرا شما حجت خدا بر خلقش و امین خداوند در شهرهایش هستی. نعمت‌های خداوند بر شما مستدام باد!

(1). 22/ 186 باب 1 باب‌های کسب روا و ناروا، حدیث 16 (31799).

(2). 22/ 211 باب 10 باب‌های کسب‌های روا و ناروا، حدیث 2 (31851).

(3). 22/ 253 باب 22 باب‌های کسب‌های روا و ناروا، حدیث 2 (32008).

(4). 22/ 327.

(5). 22/ 420 باب 42 باب‌های کسب روا و ناروا، حدیث 33 (32365).