منابع فقه شیعه جلد 23 صفحه 254

757- (8) سماعه گوید: «از امام علیه السلام دربارۀ معاملۀ گندم با جو سوال کردم. امام علیه السلام فرمود: در صورتی که به یک اندازه باشند، اشکال ندارد.

و دربارۀ معامله گندم با آرد سوال کردم. امام علیه السلام فرمود: در صورتی که به یک اندازه باشند، اشکال ندارد.»

ارجاعات

می‌آید:

در روایت یکم از باب هشتم از باب‌های ربا این سوال از امام علیه السلام پرسیده شد که: «شخصی از دیگری گندم طلبکار است، آیا می‌تواند به همان مقدار جو یا خرما دریافت کند؟ امام علیه السلام فرمود: در صورت رضایت دو طرف، اشکال ندارد.»

باب 7 حکم معامله گندم با آرد

758- (1) محمد بن مسلم گوید: «به امام باقر علیه السلام گفتم: دربارۀ معاملۀ گندم با آرد چه می‌فرمایید؟ امام علیه السلام فرمود: به یک اندازه، اشکال ندارد.

گفتم: آرد، افزوده و اضافی دارد. «1»

امام علیه السلام فرمود: آیا هزینه‌ای ندارد؟

گفتم: دارد.

امام علیه السلام فرمود: این، در برابر آن.

و فرمود: معاملۀ دو جنس متفاوت، دو به یک به صورت نقد، اشکال ندارد.»

759- (2) در کتاب دعائم الاسلام روایت می‌شود که از امام باقر علیه السلام دربارۀ معاملۀ گندم با آرد سوال شد.

امام علیه السلام فرمود: «مثل، در برابر مثل [معامله شود.]

گفته شد: آرد نسبت به گندم افزوده دارد.

امام علیه السلام فرمود: آیا هزینه ندارد؟

گفته شد: آری!

امام علیه السلام فرمود: این، در برابر آن.

760- (3) محمد بن مسلم و زراره از امام باقر علیه السلام روایت می‌کنند که فرمود: «معاملۀ گندم با آرد به یک اندازه و آرد با آرد به یک اندازه و جو با گندم به یک اندازه، اشکال ندارد.»

761- (4) زراره از امام باقر علیه السلام روایت می‌کند که فرمود: «معاملۀ آرد با گندم و آرد با آرد به یک اندازه، اشکال ندارد.»

(1). وقتی گندم به آرد تبدیل می‌شود، افزایش حجم پیدا می‌کند؛ بنابراین وقتی آرد و گندم با پیمانه برابر معامله شوند، آرد کمتری در برابر گندم قرار می‌گیرد.