منابع فقه شیعه جلد 23 صفحه 313

باب 6 جواز فروش محصول به استثنای مقداری از آن

989- (1) ربعی روایت می‌کند که امام صادق علیه السلام دربارۀ کسی که تمام محصولش را به استثنای مقداری از آن می‌فروشد فرمود: «اشکال ندارد.

در این هنگام یکی از دوست‌داران یا غلامان امام علیه السلام که نزدش نشسته بود، گفت: خود امام علیه السلام نیز محصولش را می‌فروشد و چند وسق آن را استثنا می‌کند.

امام علیه السلام به وی نگریست و سخنش را انکار نکرد.»

990- (2) در کتاب دعائم الاسلام روایت می‌شود که از امام صادق علیه السلام سؤال شد: «شخصی میوه‌های درختانش را می‌فروشد و مقداری از آنها را با پیمانه یا وزن معین استثنا می‌کند. [آیا این کار جایز است]؟

امام علیه السلام فرمود: اشکال ندارد.»

ارجاعات

گذشت:

در روایت نهم از باب یکم از باب‌های معاملۀ میوه به امام علیه السلام گفته شد که: «من در بصره تعدادی درخت خرما دارم. محصول آنها را به بهای معین می‌فروشم و از آن یک کرّ خرما یا بیشتر یا خرمای یک درخت را استثنا می‌کنم.

امام علیه السلام فرمود: اشکال ندارد.»

باب 7 حکم فروش میوه توسط مشتری قبل از قبض آن

991- (1) هارون بن حمزه غنوی گوید: «به امام صادق علیه السلام گفتم: شخصی تعدادی نخل برای بریدن و استفاده از تنه‌های‌شان می‌خرد. آن‌گاه آنها را رها می‌کند و درختان بار می‌دهند.

امام علیه السلام فرمود: محصول آنها مالِ اوست، مگر آن‌که صاحب زمین آنها را آبیاری و به آنها رسیدگی کرده باشد.»

992- (2) هارون بن حمزه گوید: «به امام صادق علیه السلام گفتم: شخصی تعدادی نخل برای بریدن و استفاده از تنۀ آنها می‌خرد. آن‌گاه مدتی از آن محل دور می‌شود و درختان را بدون آن‌که قطع کند، به حال خود وامی گذارد.

پس از آن‌که می‌آید، درختان بار داده‌اند.

امام علیه السلام فرمود: میوۀ درختان مال اوست. هرکاری که می‌خواهد با آن انجام دهد، مگر آن‌که فروشندۀ درخت‌ها، آنها را آبیاری و به آنها رسیدگی کرده باشد.»

ارجاعات

می‌آید:

در روایت دهم از باب بعدی فرمودۀ معصوم علیه السلام که: «زراعت را پیش از خوشه دادن نخر ولی هرگاه اصل آن یا اصل درخت خرمای بی‌بار را خریدی، اشکال ندارد.»