منابع فقه شیعه جلد 23 صفحه 365

باب 9 وجوب پرداخت بدهی با مطالبه و حرمت تأخیر در فرض توانگری و ردّ نیکو در فرض تنگدستی و حکم خودداری کننده از پرداخت بدهی

1179- (1) ابو بصیر از امام صادق علیه السلام روایت می‌کند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «بدهی بر سه گونه است: شخصی هرگاه طلبکار است مهلت می‌دهد و هرگاه بدهکار است می‌پردازد و به تأخیر نمی‌اندازد، پس این کار به سود اوست نه به زیانش و شخصی هرگاه طلبکار است می‌گیرد و هرگاه بدهکار است می‌پردازد، پس این کار نه به سود اوست و نه به زیانش و شخصی هرگاه طلبکار است، می‌گیرد و هرگاه بدهکار است، امروز و فردا می‌کند، پس این کار به زیان اوست نه به سودش.»

1180- (2) در حدیث نهی‌های پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است که آن حضرت فرمود: «هرکس در پرداخت حق کسی امروز و فردا کند، با این‌که قدرت بر پرداخت آن را دارد، هر روز گناه مالیات‌گیر برای اوست.»

1181- (3) در کتاب من لا یحضره الفقیه آمده است: «یکی از سخنان کوتاه و پر معنای رسول خدا صلی الله علیه و آله که پیش از وی سابقه نداشته، این است: تأخیر انداختن توانگر در پرداخت بدهی، ظلم است.»

1182- (4) در کتاب دعائم الاسلام روایت می‌شود که امام صادق علیه السلام فرمود: «گواهی متّهم ...

و گواهی کسی که برای طلبکار خویش امروز و فردا می‌کند- در حالی که توانگر است- پذیرفته نیست.»

1183- (5) مجاشعی گوید: «محمد بن جعفر علیه السلام از پدرش امام صادق علیه السلام برای من روایت کرد و همچنین امام رضا علیه السلام از پدرش- موسی بن جعفر علیه السلام- از امام صادق علیه السلام از نیاکانش از امیر مؤمنان علیه السلام برای من روایت کرد که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: تأخیر توانگر در پرداخت بدهی، مجازات و ریختن آبروی او را حلال می‌کند، تا وقتی که بدهی او در مورد ناخشنودی خداوند نباشد.»