منابع فقه شیعه جلد 23 صفحه 433

باب 4 حکم مفلس شدن و تقسیم اموال مفلس بین طلبکاران

1420- (1) غیاث بن ابراهیم از امام صادق علیه السلام از پدرش علیه السلام روایت می‌کند که فرمود: «هرگاه شخصی در پرداخت بدهی‌هایش کوتاهی می‌کرد، امیر مؤمنان علیه السلام به مفلس بودن وی حکم می‌کرد. سپس به وی دستور می‌داد تا اموالش را در میان طلبکارانش به نسبت تقسیم کند و اگر از این کار خودداری می‌کرد، خود، آن را می‌فروخت و میان طلبکاران تقسیم می‌کرد.»

عمار از امام صادق علیه السلام نیز نظیر این حدیث را روایت کرده است.

1421- (2) ابو عبیده گوید: «به امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام گفتم: شخصی هزار درهم برای تجارت به کسی می‌دهد که افراد زیادی اموال‌شان را به وی می‌سپارند. او نیز همۀ آن اموال را با هم یکی و با آنها تجارت می‌کند. شخصی که هزار درهم به وی سپرده وقتی مالش را درخواست می‌کند، وی می‌گوید: مال از میان رفته است.

سپرده گذار می‌گوید: دیگران اموال‌شان را چه کردند؟

مرد تاجر می‌گوید: آنان اموال‌شان را گرفتند.

امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام هر دو در این باره فرمودند: سپرده گذار از مرد تاجر مالش را درخواست می‌کند و او نیز از دیگران آنچه گرفته‌اند، درخواست می‌کند.»

1422- (3) در کتاب دعائم الاسلام روایت می‌شود که امام صادق علیه السلام فرمود: «هنگامی که طلبکاران علیه مفلسی به پا می‌خیزند، نخست هرکس که در اموال موجود او حقّی دارد، حقش را برمی‌دارد.

کسی که در آن کاری انجام داده و یا کارگری که برای آن اجیر شده، اجرتش را می‌گیرد یا اگر با حیوانش در آن کاری انجام داده، بهای آن را می‌گیرد و نظیر آن. آن‌گاه طلبکاران یکسان خواهند بود.»