منابع فقه شیعه جلد 23 صفحه 491

باب 6 ذکرها و دعاهای هنگام کشاورزی

خداوند تعالی می‌فرماید:

آیا مشاهده نکردی خداوند چگونه مثال زد؟ سخن پاک همانند درخت پاکی است که ریشه‌اش ثابت و شاخه هایش در آسمان است. هر نوبت با اذن پروردگارش، میوه می‌دهد و خداوند برای مردم مثال‌هایی می‌زند تا شاید متوجه شوند و مَثَل سخن پلید، همانند درختِ پلیدِ کنده شده از روی زمین است که قرار ندارد. «1»

آیا آنچه می‌کارید، مشاهده کرده‌اید؟ آیا شما آن را می‌رویانید یا ما می‌رویانیم؟ «2»

1609- (1) شعیب عقرقوفی گوید: «امام صادق علیه السلام به من فرمود: هنگامی که بذر می‌کاری، بگو: خدایا! به تحقیق، من بذر می‌پاشم و تو رویاننده هستی؛ پس آن را دانه‌های متراکم قرار بده.»

1610- (2) ابن بکیر روایت می‌کند که امام صادق علیه السلام فرمود: «هنگامی که تصمیم به کاشتن زراعتی گرفتی، مشتی از بذر بردار، رو به قبله بایست و سه مرتبه بگو: آیا آنچه می‌کارید مشاهده کرده‌اید؟ آیا شما آن را می‌رویانید یا ما می‌رویانیم؟ آن‌گاه سه مرتبه بگو: بلکه خدا رویاننده است و در ادامه بگو:

خدایا! آن را دانه‌های با برکت قرار ده و به وسیلۀ آن به ما سلامتی عنایت فرما. سپس آن بذری که در مشت داری، در مزرعه بپاش.»

1611- (3) در کتاب مکارم الاخلاق از امام باقر علیه السلام روایت می‌شود که فرمود: «هرگاه تصمیم به کاشتن زراعتی کردی، با دست یک مشت بذر بردار، به طرف قبله بایست و سه مرتبه بگو: آیا شما آن را می‌رویانید یا ما می‌رویانیم! سپس بگو: خدایا، آن را کشتی با برکت قرار ده و به وسیلۀ آن به ما سلامتی و بی‌نیازی عنایت فرما و آن را دانه‌های متراکم قرار بده و مرا از خیر آنچه می‌جویم محروم نکن و به آنچه مرا از آن بهره‌مند می‌سازی، آزمایش نکن. به حقّ محمد و خاندان پاک و پاکیزه‌اش.

سپس آنچه در مشت داری، بپاش- ان‌شاءالله تعالی.»

(1). ابراهیم 14/ 26- 24.

(2). واقعه 56/ 64- 63.