منابع فقه شیعه جلد 24 صفحه 244

باب 26 حکم مقدم بودن بدهی بر وصیت و وصیت بر میراث

خداوند تعالی می‌فرماید:

خداوند دربارۀ فرزندان‌تان به شما سفارش می‌کند که برای پسر همانند بهره دو دختر است ... پس از وصیتی که بدان وصیت کرده یا بدهی. «1»

641- (1) محمد بن قیس از امام باقر علیه السلام روایت می‌کند که امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «بدهی پیش از وصیت و وصیت به دنبال بدهی است، سپس میراث پس از وصیت است، چرا که نخستین (یا سزاوارترین) حکم کتاب خداست.»

642- (2) محمد بن قیس از امام باقر علیه السلام روایت می‌کند که دربارۀ بدهی و وصیت فرمود: «بدهکاری پیش از وصیت است آن‌گاه وصیت به دنبال بدهی و سپس میراث است و برای هیچ وارثی وصیت نیست.»

643- (3) ابان از شخصی روایت می‌کند که: «از امام صادق علیه السلام دربارۀ شخص بدهکاری سؤال کردم که فردی را وصی خود قرار داد (یا دربارۀ شخصی سؤال کردم که به دیگری وصیت کرد که من بدهکار هستم) امام علیه السلام فرمود: وصی، بدهی میّت را می‌پردازد و بقیه را میان وارثان تقسیم می‌کند.

گفتم: مالی که میّت برای پرداخت بدهی وصیت کرده بود دزدیده شد (یا وصی، مالی را که میّت برای پرداخت بدهی وصیت کرده بود، تقسیم کرد) بدهی از چه کسی گرفته می‌شود؟ از وارثان (یا از وصی؟)

امام علیه السلام فرمود: از وارثان گرفته نمی‌شود، بلکه وصی ضامن آن است.»

مرحوم شیخ طوسی قدس سره در کتاب الاستبصار این روایت را بر موردی حمل کرده که امکان رساندن مال به دست طلبکار برای وصی وجود داشته است و او این کار را انجام نداد تا تلف شد.

(1). نساء 4/ 11.