منابع فقه شیعه جلد 24 صفحه 254

667- (18) اسماعیل بن همام کندی از امام رضا علیه السلام روایت می‌کند که دربارۀ شخصی که به یک جزء از مالش وصیت کرده بود، فرمود: جزء [یک بخش] از هفت بخش است. خداوند می‌فرماید: «دوزخ هفت در دارد که برای هر در، جزء معینی از آنان است.»

668- (19) در کتاب ارشاد مرحوم مفید آمده است: «روایت می‌کنند که شخصی هنگام مرگ به جزئی از مالش وصیت کرد و آن را معین نکرد. پس از مرگش وارثانش دربارۀ آن با هم اختلاف کردند و برای حلّ آن به امیرمؤمنان علیه السلام مراجعه کردند، آن حضرت در مورد آنان به پرداخت یک هفتم از مال میّت حکم کرد و این آیه را تلاوت فرمود: «دوزخ هفت در دارد که برای هر در، جزء معینی از آنان است.»

و شخصی هنگام مرگ به یک سهم از مالش- بدون تعیین آن- وصیت کرده بود پس از مرگش، وارثان وی در معنای سهم با هم اختلاف کردند، علی علیه السلام دراین باره به پرداخت یک هشتم از مالش حکم کرد و این آیه را تلاوت فرمود: «صدقات تنها برای نیازمندان و بینوایان و ... است» و آنها هشت گروه هستند که برای هر گروه یک سهم از صدقات است.»

669- (20) حسین بن خالد گوید: «از امام موسی بن جعفر علیه السلام دربارۀ شخصی سؤال کردم که به یک جزء از مالش وصیت کرده بود. امام علیه السلام فرمود: یک هفتم از ثلث، مال اوست.»

باب 36 حکم وصیت به یک سهم از مال و وصیت به آزاد کردن برده‌های قدیمی

خداوند تعالی می‌فرماید:

صدقات تنها برای نیازمندان و بینوایان و کارگزاران آن و کسانی که قلب‌های‌شان به دست آورده می‌شود و آزاد کردن بردگان و بدهکاران و در راه خدا و در راه ماندگان است و این فریضه‌ای است از سوی خداوند و خداوند دانا و با حکمت است «1».

(1). توبه 9/ 60.