منابع فقه شیعه جلد 24 صفحه 302

حکم گوید: به خدا سوگند هنوز سخن من تمام نشده بود که امام علیه السلام فرمود: به ثلث آنچه در اختیار دارد، اقرار کرد و میراثی نیز برای وی نیست. حکم گفت: به خدا سوگند! هرگز کسی را با فهم‌تر از ابوجعفر ندیده‌ام.»

ابن ابی عمیر گوید: «توضیح سخن امام علیه السلام این است که آن زن ارث نمی‌برد تا بدهی میّت پرداخت شود و او هزار درهم بر جای گذاشته و هزار و پانصد درهم به همسرش و آن مرد بدهکار است، پس ثلث هزار درهم برای آن زن است و دو سوم آن متعلق به آن مرد.»

این حدیث در کتاب دعائم الاسلام نیز روایت شده است با این تفاوت که در پایان آن می‌افزاید:

«تا این‌که بدهی را بپردازد و به جای جمله: ثلث آنچه در اختیار دارد، دو سوم آمده است.»

807- (6) فضیل بن یسار گوید: «میّتی همسر و وارثان و هزار درهم از خود بر جای گذاشت. همسرش بر پانصد درهم، بیّنه اقامه کرد و آن را به همراه میراثش گرفت. سپس مردی هزار درهم علیه میّت- بدون بیّنه- ادعا و آن زن به سود وی اقرار کرد. امام باقر علیه السلام در این باره فرمود: به از دست رفتن ثلث مالش اقرار کرد و ارث نمی‌برد آن زن، دو سوم پانصد درهم را می‌گیرد و بقیه را به آن مرد تحویل می‌دهد؛ زیرا اقرار آن زن علیه خودش همانند بینه است.»

ارجاعات

گذشت: در روایات باب چهل و چهارم از ابواب عتق مناسب با آن هست.

می‌آید:

و در باب چهلم از ابواب شهادات مطالبی مناسب با این بحث وجود دارد؛ پس مراجعه کنید.

باب 5 عدم تأثیر اقرار هنگام حبس، تهدید، ترساندن و برهنه کردن

808- (1) ابو البختری از امام صادق علیه السلام روایت می‌کند که امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «هرکس هنگام برهنه یا زندانی یا ترسانده یا تهدید شدن اقرار کند، حدی بر او نیست.»