منابع فقه شیعه جلد 25-30 صفحه 101

باب 16 خسارت اشتباه قاضی

118- 45364- (1) اصبغ‌بن نباته گوید: «امیرالمؤمنین علیه السلام حکم داد که هر خطایی که قاضیان در خون یا قطع بکنند، برعهدۀ بیت‌المال مسلمانان است.»

باب 17 حکم قاضی بر پایۀ بیّنه و سوگند

اشاره

119- 45365- (1) امام صادق علیه السلام فرمود: «در کتاب حضرت علی علیه السلام است که: یکی از پیامبران از قضاوت به خداوند شکوه کرد و گفت: چگونه دربارۀ چیزی که چشمم ندیده و گوشم نشنیده، قضاوت و دادرسی کنم؟ خداوند فرمود: میان مردمان، با دو شاهد عادل قضاوت کن و آنان را با اسم حق سوگند بده و حضرت فرمود: داوود علیه السلام گفت: پروردگارا، حق را آن‌گونه که نزد توست به من نشان ده تا طبق آن حکم کنم. خداوند فرمود: تو توان آن را نداری. داوود علیه السلام نزد خدا پافشاری کرد. خداوند عز و جل به داوود علیه السلام وحی کرد که: این شاکی پدر این فرد را کشته و مالش را گرفته است. داوود علیه السلام دستور داد تا شاکی کشته و مالش گرفته شود و آن را به کسی داد که از او شکایت شده بود.

حضرت فرمود: مردم شگفت زده شدند و با هم گفتگو کردند تا آن که به حضرت داوود علیه السلام رسید و از این جهت ناراحت شد؛ لذا از خدا خواست تا این حالت را از او بردارد. خداوند هم چنین کرد. سپس خداوند عز و جل به داوود وحی کرد که: در میان مردم با بیّنه‌ها حکم کن و آنان را با نام من همراه کن که بدان سوگند بخورند.»

120- 45366- (2) رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «تنها من در میان شما طبق بیّنه‌ها و سوگندها دادرسی می‌کنم و بعضی از شما بهتر از دیگری دلیل و حجت می‌آورد؛ بنابراین هر فردی که من از مال برادرش چیزی را برای او جدا ساختم که او می‌داند، این از آن او نیست. تنها تکّه‌ای از آتش برای او قطع می‌کنم.»