منابع فقه شیعه جلد 25-30 صفحه 114

152- 45398- (3) امام صادق علیه السلام دربارۀ مردی که حقّی علیه او ادّعا می‌شود و بیّنه‌ای برای مدّعی نیست، فرمود: «مدّعی علیه را سوگند می‌دهند یا این که سوگند را بر صاحب حقّ برمی‌گرداند و اگر صاحب حقّ سوگند نخورد، حقّی برای او نیست.»

153- 45399- (4) امام صادق علیه السلام فرمود: «سوگند بر مدّعی برگردانده می‌شود.»

154- 45400- (5) یونس از کسی روایت کرده است که «فرمود: احقاق حقوق چهار گونه است: شهادت دو مرد عادل و اگر دو نفر عادل نباشد، پس یک مرد و دو زن و اگر دو زن هم نبود، یک مرد و سوگند مدّعی و اگر شاهدی نبود، پس سوگند بر مدّعیٰ‌علیه است پس اگر سوگند نخورد و سوگند را بر مدّعی بازگرداند، بنابراین بر او واجب است که سوگند بخورد و حقّش را بگیرد و اگر امتناع کند از این که سوگند بخورد، پس چیزی بر تو نیست.»

155- 45401- (6) امام صادق علیه السلام فرمود: «اگر مدّعی اقامۀ بیّنه کند، دیگر سوگند بر او نیست و اگر بیّنه اقامه نکند و آن کس که علیه او ادّعا شده [مدّعیٰ‌علیه] سوگند را به او بازگرداند و او از سوگند امتناع ورزد، دیگر حقّی برای او نیست.»

156- 45402- (7) اگر مدّعیٰ‌علیه سوگند را بر مدّعی برگرداند و مدّعی دو شاهد نداشته باشد و سوگند هم نخورد، حقّی برای او نیست.

ارجاعات

گذشت

در روایات باب هجده و باب بیست و یک و باب بیست و سه، چیزی که بر این مفاد دلالت دارد و در روایت چهارم از باب پیشین، این گفته که: «او دربارۀ مردی که ادّعای حقّ دارد و بیّنه‌ای ندارد و حکم شود که مدّعیٰ‌علیه سوگند بخورد و مدّعیٰ‌علیه سوگند را بر مدّعی ردّ کند که [این‌گونه سوگند بخورد]، حقّ او ثابت است آن‌گونه که گفته است تا آنچه را که بر آن سوگند خورده به او بدهد. حضرت فرمود: این حقّ اوست و اگر مدّعی از سوگند امتناع ورزد، حقّی برای او نیست ...»