منابع فقه شیعه جلد 25-30 صفحه 201

باب 12 حکم مواردی که شاهدان به سرقت، قتل و زنا شهادت دهند و سپس از شهادت خود برگردند

اشاره

369- 45615- (1) امام باقر علیه السلام فرمود: «امیرالمؤمنین علیه السلام دربارۀ مردی که دو نفر علیه او شهادت دادند که سرقت کرده است و دستش قطع شد پس از آن، دو شاهد، مرد دیگری را آوردند و گفتند سارق این است، نه آن کسی که دستش بریده شد و ما او را با این اشتباه کردیم، [چنین] حکم دادند: نصف دیه به عهدۀ آن دو است و شهادت آن دو، بر مرد دیگری پذیرفته نیست.»

370- 45616- (2) امام باقر علیه السلام از امیرالمؤمنین علی علیه السلام دربارۀ دو نفر که علیه مردی شهادت دادند که سرقت کرده است و دست او قطع شد سپس یکی از آن دو شاهد، از شهادت خود برگشت و گفت: بر ما مشتبه شده بود، روایت کرد که: «آن دو شاهد، فقط دیۀ دست را از مال خویش ضامن هستند.»

و حضرت دربارۀ چهار شاهد که شهادت دادند بر مردی که آنان او را با زنی دیده که آمیزش می‌کرد و اینان همه دیده‌اند، پس از آن مرد سنگسار شد، سپس یک نفر از آنان برگشت، حضرت فرمود: «شاهدی که برگشته است، اگر بگوید بر من مشتبه شده بود، یک چهارم دیه را ضامن است و اگر دو نفر بر گردند و بگویند بر ما مشتبه شده بود، هر دو نیمی از دیه را ضامن هستند و اگر همه برگردند و بگویند بر ما مشتبه شده بود، همۀ دیه را ضامنند. ولی اگر بگویند ما شهادت به باطل [/ دروغ] دادیم، همه کشته می‌شوند.»

371- 45617- (3) امام باقر علیه السلام فرمود: «دو نفر نزد امیرالمؤمنین علی علیه السلام بر یکی شهادت دادند که سرقت کرده است و دست او بریده شد. سپس آن دو، مرد دیگری را آوردند و گفتند: ما خطا کرده‌ایم؛ سارق این است. حضرت شهادت این دو را نپذیرفت و دیۀ اوّلی را برعهدۀ این دو گذاشت.»

372- 45618- (4) از امیرالمؤمنین علیه السلام روایت شده است که: «مردی را نزد حضرت آوردند و برایش گفتند که سرقت کرده و دو شاهد هم بر او شهادت دادند و دست او به خاطر شهادت این دو قطع شد. سپس این دو شاهد، مرد دیگری را آوردند و گفتند ما نسبت به اوّلی اشتباه کردیم و سارق این است.

حضرت شهادت این دو را بر مرد دوم باطل دانست و دیۀ دست مردی که این دو علیه او شهادت داده بودند و دست او به خاطر شهادت این دو قطع شده بود، برعهدۀ آن دو گذاشت و فرمود: اگر می‌دانستم که شما قصد عمد داشته‌اید، دست شما دو نفر را می‌بریدم.»