منابع فقه شیعه جلد 25-30 صفحه 239

باب 25 حکم شهادت بادیه‌نشینان

540- 45786- (1) امام صادق علیه السلام فرمود: «اگر بادیه‌نشینان در مورد حقّی میان خودشان شهادت دهند البته اگر عادل باشند- شهادت‌شان جایز است. ولی اگر بر مردم شهری که بعید می‌نماید که اینان در آن شهر شاهد بوده‌اند ولی از مردم همان شهر کسی شاهد نبوده باشد (با این که در چنین مواردی مردم همان شهر شاهدند) در این صورت اینان حالت متهم را دارند.» و در روایت است که: «شهادت خصم و طرف دعوی و متّهم، جایز نیست.» و در این که عادلان آن شهر و همسایگان آنجا و عادلان آن شهادت نداده و کسانی را شاهد آورده‌اند که از آنجا دورند و در بیابان زندگی می‌کنند، چیزی است که شبهه و تهمت را سبب می‌شود؛ همان تهمتی که شهادت را ساقط می‌کند.»

باب 26 عدم قبول شهادت زنازاده

اشاره

541- 45787- (1) ابوبصیر گوید: «از امام باقر علیه السلام دربارۀ زنازاده پرسیدم که: آیا شهادت وی جایز است؟

حضرت فرمود: نه. من گفتم: حکم بن عتیبه می‌گوید نافذ است. حضرت فرمود: خدایا، گناه وی را نبخش! خداوند عز و جل به حکم بن عتیبه نفرموده است که: و این مایۀ یادآوری (عظمت) تو و قوم تو است؟»

متن روایت در بصائر الدرجات با افزودگی: «و به زودی سئوال خواهید شد، حَکَم به چپ و راست برود. به خدا سوگند! دانش جز از اهل بیتی که جبرئیل بر آنان نازل گشته به دست نمی‌آید.»

542- 45788- (2) ابوبصیر گوید: «از امام باقر علیه السلام دربارۀ زنازاده پرسیدم که: آیا شهادت وی جایز است؟

حضرت فرمود: نه. گفتم: حکم می‌گوید شهادت زنازاده جایز است. حضرت فرمود: خدایا، گناه وی را میامرز!»