صراط‌النجاة صفحه 121

نتوانست بکشد بر «ما یصح‌ّ السجود علیه» قرار دهد، احتیاطا همان نماز [1] را تمام کند و اعاده کند.

مسأله 490- باید موضع سجده که موضع پیشانی است پاک باشد،

بلکه مشتبه به نجس نیز نباشد با انحصار و شش موضع دیگر بر زمین قرار داشته باشد با جبهه، از اول ذکر واجب تا ذکر تمام شود.

مسأله 491- موضع جبهه شرط است که از کلفتی یک خشت بلندتر نباشد

احتیاطا [2] و پست تر از موضع ایستادن نباشد، اما مواضع [3] دیگر که دو سر زانو و دو کف دست باشد، پست و بلندیش ضرر ندارد.

مسأله 492- ذکر سجده مثل ذکر رکوع است،

مگر ذکر کبرایش که «سبحان ربی الاعلی و بحمده» است.

مسأله 493- اگر پیشانی به قدر مسمّی نتواند گذاشت به جهت جراحت و غیره،

گودی بکند که اطراف پیشانی بر زمین رسد و اگر آن هم ممکن نشود جبین را بگذارد و احوط [4] مقدم داشتن جبین راست است و اگر این هم ممکن نشود، زنخ را بگذارد و اگر این هم ممکن نشود، خم شود به قدر امکان و اگر آن هم ممکن نشود، جای سجده را بلند کند و اگر ممکن نشود، ایماء کند به سر و اگر ممکن نشود، ایماء کند به دو چشم و احوط آن است که مهر را، مثلا بر پیشانی برساند با امکان، بلکه شش موضع دیگر را هم هر یک که بتواند بر زمین برساند احوط است و درست نشستن بعد از سجده اول و قرار گرفتن واجب است.

[1]- (خراسانی) اتمام نماز لازم نیست. [2] (میرزا- یزدی) بلکه فتوی بر آن است. [3] (میرزا) احوط در آنها نیز مراعات است. [4] (یزدی) لکن واجب نیست.