صراط‌النجاة صفحه 164

مسأله 682- هر گاه شخص شکّیات و سهویّات و سجده سهو و ظنّیات و منافیات را نداند

و هیچ یک در نمازش اتفاق نیفتد نمازش صحیح است، اما تحصیل آنها بر او واجب [1] است و اگر ترک واجب کند عمدا، فاسق است.

مسأله 683- شک میانه دو و سه بعد از اکمال سجدتین،

بنا را بر سه گذاشت و بر خواست در تسبیح بود که مظنّه‌اش بدو رفت، فرو نشیند و تشهد را بخواند و بر خیزد نماز تمام کند و از برای هر یک از بحول اللّه و قیام و تسبیح اربع بی‌جا، سجده سهو احتیاطا به جا آورد.

مسأله 684- هر گاه شخص در رکوع رکعت دویّم نماز احتیاط ایستاده یا در دو رکعت نشسته [2] خاطرش آمد

‌که اصل نمازش سه رکعت بوده، دست از این نماز بر دارد و راست شود و مشغول رکعت چهارم شود و نماز را تمام کند، بعد احتیاطا نماز را اعاده کند و سجده سهو نمی‌خواهد مگر تشهد و سلام بی‌جا و اگر در قیام باشد می‌نشیند و رکعت اول را به جای رکعت چهارم سلام می‌دهد و هم چنین اگر در رکعت اول در حمد باشد، به همان حمد تنها اکتفا کند و تمام کند و احتیاطا نماز را اعاده کند بعد از سجده‌های سهو.

مسأله 685- اگر ملتفت شد که اصل نمازش تمام بوده،

‌در بین نماز احتیاط خواهد قطع کند یا عدول به مستحبی کند و به دو رکعت سلام دهد، اگر [3] قضاء بر ذمّه خود نمی‌داند.

مسأله 686- مقدمه فعل، مثل سرازیر شدن به سجده و بر خواستن، هر گاه زیاد شود سجده سهو نمی‌خواهد

و اگر به قصد قربت [4] به جا آوری، ضرر ندارد.

مسأله 687- هر گاه شخص بعد از سلام فراموش کرد تشهد یا سجده فراموش شده را که قضاء کند

[1]- (یزدی) مگر علم داشته باشد به عدم اتفاق آنها.

[2] (صدر) نماز نشسته را مطلقا دست برمی‌دارد مگر قبل از رکوع رکعت اول که برمی‌خیزد و تمام می‌کند و احتیاطا اعاده نماز نیز می‌نماید. [3] (یزدی) بلکه مطلقا. (صدر) گذشت اگر اشتغال به قضاء دارد می‌تواند [حاشیه مسأله 644]. [4] (شیرازی) یعنی به قصد احتیاط و رجاء.