صراط‌النجاة صفحه 189

فصل 39 در خمس است‌

مسأله 802- بدان که آن چه خمس بر آن تعلّق می‌گیرد و واجب است،

هفت چیز است: اوّل: مال کفّار حربی که مسلمی بدست آورد. دویّم: معادن است. سیّم: گنج در زمین است. چهارم: چیزهای است که از دریا بیرون آورند یا عنبری که از روی دریا می‌گیرند. پنجم: ارباح مکاسب است. ششم: زمین است که کافر ذمّی از مسلمان بخرد. هفتم: مال حلالی است که مخلوط به مال حرام شده باشد.

مسأله 803- خمس عبارت است از، پنج یک مال که باید داد،

نصف آن به مجتهد جامع الشرائط یا وکیل او باید برسد یا به اذن او باید داد و نصف دیگر آن را به فقرا و ایتام و إبن السّبیل سادات که از طرف پدری یا پدری و مادری سیّد باشند نه از طرف مادری تنها.

مسأله 804- اگر سیّد غنی باشد

و خمس به او بدهی کفایت نمی‌کند.

مسأله 805- شخص خمس مال مخلوط به حرام را سهوا به فقراء غیر سیّد داد،

احوط بلکه اقوی اعاده آن است به سیّد و اگر زیادتر از خمس حرام در مال خود بداند زیادتر [1] را تصدّق [2] به فقراء بدهد.

[1]- (شیرازی) یعنی تمام را. [2] (یزدی) جواز اکتفا به همان خمس بعید نیست.