صراط‌النجاة صفحه 27

صفحه 27

دویّم: از عدلین یا عدل واحد شنیدن [1] که راوی باشد از قول مجتهد.

سیّم: اخذ از کتاب فتوای مجتهد به شرط آن که سالم و مأمون باشد از غلط یقینا یا به حسب ظن‌ّ علی الاقوی و اگر دو عادل بر خلاف یکدیگر خبر بدهند فتوای مجتهد را، اولی [2] توقّف و عمل کردن به احتیاط [3] است.

مسأله 37- بدان که عدالت ملکه است نه حسن ظاهر

بلکه حسن ظاهر [4] هم کاشف است ملکه را، به شرط حصول ظن‌ّ به ملکه.

مسأله 38- هر گاه خلاف [5] واقع شود میان کتاب و شنیدن از مجتهد،

شنیدن را مقدّم بدارد و امّا در تعارض ناقل با کتاب، ناقل را مقدم بدارد و اگر از مجتهد مختلف بشنوی یا کتابش را مختلف ببینی، عمل به مؤخّر [6] نما، بلی در فهمیدن از کتاب به مظنه اکتفا می‌توان کرد و شنیدن هم چنین است اکتفا می‌توان کرد به مظنّه.

مسأله 39- هر گاه شخص دستش به مجتهد یا کتابش و یا ناقل عادل نرسد

اصلا، و واجب است به احتیاط عمل کند، اگر موجب عسر و حرج نشود و اگر تقصیر نماید در عمل کردن به احتیاط، لازم است [7] بر او اعاده یا قضاء و اگر ممکن


-----------------------------------

[1] (میرزا- یزدی) یا از ثقه غیر عادل علی الاقوی. (نجفی) اگر موجب وثوق شود. [2] (خراسانی) بلکه معیّن است.

[3] (صدر) بلکه لازم است اگر طریق دیگری به فتوای مجتهد ندارد. (خراسانی) در صورت عدم علم به تأخّر تاریخ قول احدهما و الّا عمل به آن باکی ندارد.

[4] (صدر) بودن حسن ظاهر کاشف نوعی از ملکه خالی از قوّت نیست. [5] (یزدی) این مطلب ضابط معیّن ندارد، گاهی کتاب اوثق است و گاهی شنیدن. (میرزا- یزدی) این مسأله تفصیلی دارد، غرض این است که تقدیم شفاه بر کتاب مطلق نیست، چه بسیار است که کتاب اتقن از شفاه است، در کتاب دقّت و اهتمامی می‌شود که در شفاه بسا هست نمی‌شود و به این ملاحظه می‌شود تفصیل‌ق که یجب أن «1» داد. [6] (نجفی) با اطمینان به عدول از رأی سابق. [7] (شیرازی) اگر عملش مخالف با رأی مجتهدش شده باشد. (یزدی) اگر عملش مخالف واقع شده باشد.

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه