صراط‌النجاة صفحه 310

مسأله 1381- دیه زن پیش از آن که تا ثلث دیه برسد،

با دیه مرد مساوی است، بعد از این به قدر نصف دیه مرد است، اما دیه بنده و کنیز، نسبت به قیمت ایشان است.

مسأله 1382- جراحتی که بر سر یا رو برسد،

‌از پوست گذشت قدری را از گوشت هم قطع نماید، دیه‌اش دو شتر [1] است و اگر بسیاری از گوشت را پاره نماید، سه شتر است و اگر به پرده نازک که متصل به استخوان است برسد، چهار شتر است و اگر استخوان نمایان شود، پنج شتر است و اگر استخوان بشکند، ده شتر [2] است و اگر استخوان را از جایی به جایی برد، پانزده [3] شتر است، یا بیست شتر و اگر به پرده [4] مغز سر برسد، سی و سه [5] شتر یا ثلث دیه است و جائفه که به جوف برسد مثل همین است.

مسأله 1383- هر گاه شخصی به خنجر [6] یا تیر و مانند آنها،

زخم به پای یکی زند که فرو رود و بگذرد، صد مثقال شرعی طلا بدهد و اگر به کف برسد و فاسد نکند، هم چنین و اگر بر دو بازو برسد پنجاه مثقال شرعی طلا بدهد و اگر به قدم واقع شود و به هم نیاید، دویست مثقال شرعی طلا باید بدهد.

مسأله 1384- هر گاه شخصی سیلی یا مانند آن بر روی کسی بزند

‌به قسمی که روی آن سرخ شود یک مثقال و نیم شرعی طلا بدهد و اگر زرد شود، سه [7] مثقال و اگر سیاه شود، شش مثقال شرعی طلا لازم است باید بدهد.

[1]- (خراسانی) بنا بر قول اکثر یا مشهور. [2] (خراسانی) اطلاق ده شتر در مطلق این صورت محل خلاف است، بلکه اسنان خاصّه از ابل باید بدهد در بعضی از افراد این صورت، نزد بعضی از علماء. [3] (خراسانی) بنا بر مشهور بیست شتر قول بعضی است. [4] (خراسانی) بنا بر قول نادری. [5] (خراسانی) علی الاحوط. [6] (خراسانی) احکام این مسأله محتاج به مراجعه است. [7] (یزدی) بلکه سبز شود.