مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 103

ج‌

‌- در فرض سؤال، اگر صاحبان زمینها، مسلمان بوده و بهائی شده‌اند با اذن از وارث مسلمان آنها و اگر وارث مسلمانی ندارند با اذن فقیه جامع شرائط فتوی، سکنی مانع ندارد و در غیر این صورت چنانچه دولت اسلامی، طبق موازین شرعیّه مصادره نموده و به محتاجین داده دیگری نمی‌تواند با آنها مزاحمت نماید.

س‌

‌- یک قطعه زمینی است شرکت بین چند نفر طبق سند مالکیت که هر یک از شرکاء نسبت به سهم خود ذی حق می‌باشند اشخاصی بدون توافق بین شرکاء چاهی برای حمّامی حفر نموده و از آب آن چاه اهالی قریه استفاده می‌نمایند لذا با توجه به این که حافرین بدون توافق طرفین حفر چاه نموده و ضمنا یک قنات بایر هم در جنب همین چاه قرار دارد که مال قریه دیگری است و حمّام مال یک قریه دیگر و زمین مال قریه دیگر و قنات بایر هم مال قریه دیگر که قریه‌ها با هم فرق دارند مرقوم فرمائید آیا آب حمّام مباح می‌باشد یا غصبی؟

ج‌

‌- حفر چاه در زمین مشترک بدون اذن شرکاء جایز نیست فعلا اگر چه حفر شده آب چاه متعلق به صاحبان زمین است و تصرف در آب چاه بدون اذن تمام شرکاء جایز نیست چه در آن قریه و چه در قریه دیگر باشد و حفر چاه در جنب قنات بایر اشکال ندارد.

بلی اگر چاه ضرر به آب قنات دایر داشته باشد اشکال دارد.

س‌

‌- چشمه آبی در زمین مزروعی زید جریان داشته، عمرو بقصد کشیدن لوله آب اقدام نمود ولی از طرف صاحب زمین ممانعت بعمل آمد که من نیاز به آب دارم و چون در زمین من می‌باشد و در قبالجات من نیز مذکور است نمی‌گذارم که دیگری از آن استفاده نماید لذا عمرو با دست خود قراردادی نوشت که من به اندازه سه درخت و آب آشامیدنی و سبزیجات بیشتر استفاده نمی‌کنم و هر وقت که آب را خواستی جلوگیری نمی‌کنم و آب متعلق به صاحب زمین باشد و این اقرار نامه تنظیم شد، حال صاحب زمین اظهار می‌دارد که من آب را می‌خواهم ولی عمرو نمی‌دهد و می‌گوید من لوله کشی کرده‌ام و چشمه جزء منابع طبیعی است و مال تو نیست، اینک از محضرتان استدعا می‌شود بفرمایید آب چشمه تابع زمین است و متعلق به صاحب زمین می‌باشد یا خیر؟- توضیح این که - فاصله ده صاحب زمین (زید) و چشمه، از چشمه و زمین، حدود پنج کیلومتر و فاصله ده کسی که چشمه را لوله کشی