مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 143

و با فرض ثبوت به بیّنه و قسم، حق در همان مالی است که از پدر برای این خواهر و برادر به ارث رسیده و نتائج آن، و امّا مالی که برادر در حال حیات خود بدست آورده خواهر در آن حقّی ندارد و در صورت نزاع موضوعی مرافعه شرعیّه لازم است.

س‌

‌- وصیّت نامه‌ای از متوفّی باقی مانده و ترتیب مصرف اموال خود را معین کرده و حین الموت فرزندی در حدود شش ساله در خانه او زندگی می‌کرده که نه اسمی از او و نه سهمی در وصیّت نامه می‌باشد لکن شناس نامه آن بچه حکایت از فرزند بودن آن برای متوفّی می‌کند، اکنون وصی‌ّ، فرزند بودن او را نسبت به متوفّی انکار دارد و اظهار می‌کند این فرزند خوانده است و پدر و مادرش هم اکنون در قید حیاتند و زوجه متوفّی ادعا می‌کند این فرزند از بطن من و صلب متوفّای مذکور یعنی شوهرم می‌باشد و سهم الارث وی را می‌خواهد، خواهشمند است حکم اللّه را بیان فرمائید.

ج

- در فرض سؤال زندگی بچه در خانه شخص متوفّی و بودن شناس نامه برای طفل به نام او شرعا اثبات ولد بودن طفل را نسبت به متوفّی نمی‌کند و هم چنین ادعاء هم‌سر متوفّی نسبت به زوج اثری ندارد و چنانچه زن و مرد دیگری قبلا اقرار به ولادت آن بچّه برای خود کرده باشند انکار بعدی آنها اثر ندارد و ولادت بچّه از زن و مردی که بچّه در خانه آنها زندگی می‌کرده باید از طریق شرعی ثابت شود و ادعاء بر میّت محتاج به بیّنه و قسم است.

بلی زوجه متوفّی با ادعاء خود اگر کذب او معلوم نشود از زائد بر هشت یک با فرض نبودن اولاد برای متوفّی محروم است و در هر صورت موارد نزاع موضوعی احتیاج به مرافعه شرعیّه دارد و وصی‌ّ می‌تواند طبق علم خود عمل کند مگر آن که خلاف آن شرعا ثابت شود.

س‌

‌- جمیله و محمّد خواهر و برادر هر دو فوت شده‌اند و حالا اولاد جمیله بر اولاد محمّد دعوای ارث مادر خودشان را که از پدر به او رسیده بوده می‌کنند و اولاد محمّد هم می‌گویند ما نمی‌دانیم حصّه عمّه ما در ید و تصرف پدر ما به چه عنوانی گذاشته شده آیا اولاد جمیله برای اثبات حق و حصّه مادر خودشان، باید اقامه شهود کنند یا نه و بر فرضی که شاهد نداشته باشند بر اولاد محمّد حق قسم دادن را دارند یا نه؟

ج

- در فرض سؤال اگر عین اموال جدّ در نزد اولاد برادر موجود است و آنها نیز اقرار دارند که این اموال جدّشان است و اولاد خواهر مدّعی هستند که سهم الارث مادرشان را از