مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 160

س‌

‌- آیا حکم را می‌توان با شورای قضات صادر کرد یا حتما باید صادر کننده حکم یک نفر باشد؟

ج

- مشورت با قضات در مقدمات حکم مانعی ندارد و لکن ملاک و میزان حکم حاکم جامع الشرائط است.

س‌

‌- آیا در حین انشاء حکم چه در فصل خصومت و چه در حدود و تعزیرات لازم است مخاطبی وجود داشته باشد، البته بعد از فراغ از محاکمه و بررسی حضوری یا غیابی در موارد صحّت غیابی، یا این که لزومی ندارد و مانند ایقاعات است.

ج

- انشاء حکم در خلوت در موارد سؤال، خلاف سیره مسلمین است و احوط آن است که در فصل خصومت و اجراء حدود به آن حکم اکتفا نشود.

س‌

‌- اموال متهمی، از طرف بنیاد مستضعفین یا ارگانی، بحکم حاکم شرع یا به امر مأذون از طرف او، توقیف یا استرداد شده امّا بعد از مدتی معلوم می‌شود که این متهم، مجرم نبوده لذا رفع توقیف یا حکم به استرداد اموال وی می‌شود ولی بنیاد، یا آن ارگان در مدت توقیف، مخارجی برای حفظ و حراست آن اموال نموده است، آیا می‌تواند مخارج خود را از صاحب آن بگیرد یا خیر و چنانچه در مدت توقیف یا استرداد، بدون افراط و تفریط، بعضی از این اموال، تلف یا ناقص شده آیا ضامن است یا خیر؟

ج

- در مورد سؤال گرفتن مخارج حفظ، از صاحب مال، جایز نیست و آن چه در اثر افراط و تفریط، ناقص یا تلف شده کسی که اموال را توقیف کرده ضامن است.

س‌

‌- آپارتمان یا ماشین یا نظیر اینها مدتی در توقیف بنیاد مستضعفین یا ارگانی بوده، بعد معلوم شده که سزاوار توقیف نبوده، آیا این بنیاد یا ارگان، باید در ازاء این توقیف مشتبه، اجرة المثل به صاحب آن بدهد یا خیر؟

ج

- با فرض آن که توقیف، مشروع نبوده توقیف کننده اجرة المثل را ضامن است.

س‌

‌- به علت وثوق و اعتماد اهالی برای داوری و اصلاح ذات البین و راهنماییهای حقوقی و مشاوره‌های قانونی و تهیه لوائح و تنظیم بعض اسناد از قبیل وصیّت‌نامه و شرکت نامه و امثال این امور مکرّرا به این جانب مراجعه می‌شود، آیا مداخله در این مسائل و تحصیل درآمد از این طریق با رعایت موازین شرعیّه و سعی در اصلاح و سازش و نیّت احقاق