مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 206

بعضی از موارد مثل این که بعد از ثبوت حق مالی، مدّعی علیه ادعاء افلاس کند حاکم می‌تواند او را تا کشف حال بازداشت نماید.

س‌

‌- هر گاه محکوم، به علّت تهیدستی، قادر به پرداخت دیه تعیین شده در سه نوبت نباشد و دادگاه هم با تقاضای محکوم دایر بر این که بتدریج از حقوقش کسر و بابت دیه، پرداخت نماید موافقت نکند با توجه به این که، ورثه متوفّی ثروتمند هستند و هر گز راضی نخواهند شد که دیه را بتدریج دریافت کنند و اقوام محکوم هم نتوانند در پرداخت دیه کمک کنند آیا محکوم را به علت فقر مالی، که نتوانسته دیه را پرداخت کند جایز است زندانی کنند، و اگر زندانی کردند و کسی پیدا نشد که برای نجات یک فرد مسلمان، از زندان، دیه را پرداخت نماید، چند مدت در زندان خواهد ماند؟

ج

- بعد از ثبوت اعسار، مجوزی برای حبس، بنظر نمی‌رسد و اولیاء دم، در صورت اعسار قاتل، حق مطالبه بیش از مقدور قاتل را ندارند.

س‌

‌- متّهم محکوم شده است به حبس، در حین این که حکم در باره‌اش به مرحله اجراء درآمده تقاضای آزادی مشروط نمود آیا آزادی مشروط جایز است یا خیر؟

ج

- اگر حبس در موردی بعنوان حدّ شرعی باشد مثل مرتدّ، جایز نیست و اگر بعنوان تعزیر باشد، تابع نظر حاکم شرع است.

س‌

‌- آیا صدور حکم به حبس تعلیقی - تأدیبی - قطعی - جایز است یا نه و لازم است ذکر نوع حبس جنحه درجه یک و غیره؟

ج

- در مواردی که شرعا حبس وارد شده لازم است طبق آن حکم شود هم از نظر مقدار و هم از نظر نوع و در غیر آن موارد بنظر حقیر حکم به حبس خالی از اشکال نیست.

س‌

‌- آیا متّهم را اگر ضامن نداشته باشد می‌توان بازداشت کرد؟

ج

- بلی متّهم بقتل را تا شش روز اگر ولی‌ّ مقتول بخواهد حبس می‌کند و اگر در این مدت ثابت نشد او را رها می‌کند.

س‌

‌- قاچاق فروش را می‌توان به جریمه نقدی یا حبس و یا شلّاق تعزیر نمود یا خیر؟

ج

- قاچاق اقسام مختلفی دارد و هر کدام دارای حکم خاصّی است و در صورت حرمت