مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 220

و اولیاء مقتول حق قصاص دارند و در اختلاف موضوعی مرافعه شرعیّه لازم است.

س‌

‌- راننده‌ای یک نفر را بر حسب تقاضای خودش به رایگان و از راه احسان سوار ماشین خود نموده است اتومبیل سر پیچ برگشته و مشار الیه فوت کرده آیا راننده ضامن است یا نه و سرعت سیر و یا سرعت عادی مدخلیتی در حکم آن دارد یا نه و فرق بین عمد و خطا چیست؟

ج

- اگر سرعت سیر خلاف متعارف بوده که برگشتن ماشین مستند به آن باشد راننده مقصر و ضامن است و الّا ضامن نیست و با فرض عمد حکم آن قصاص است و با عدم تعمّد و فرض خطا حکم آن دیه است که باید عاقله بدهد و در شبه عمد دیه بر قاتل است و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیّه لازم است.

س‌

‌- شخصی از مالک و صاحب مال حمایت می‌کند که جلو غاصب گرفته شود پسران غاصب و بستگانش حمایت کننده را به زور و حیله در میان تاکسی می‌برند و تا می‌توانند می‌زنند و بسر و بدنش جراحت وارد کرده و حتی موی سرش را می‌تراشند، حکمش را بیان فرمائید.

دوّم این که همان پسران غاصب و بستگانش دو مرتبه با ماشین سر راه حمایت کننده را سدّ نموده و حمله شدید می‌کنند که مضروب برای دفاع از جانش و ایمنی از هلاکت و به منظور تهدید دست به اسلحه می‌زند در حال مشاجره تیری رها شده یکی از ضاربین کشته می‌شود حکم آن و توابع آن از دیه و غیره را بیان فرمائید.

سوّم کسی مال مردم را به زور و قلدری می‌خواهد بگیرد برای جلوگیری از او خساراتی به بار آورده شود به عهده کیست بیان فرمائید.

ج

1‌- در فرض سؤال از بین بردن موی سر به طوری که دیگر موی نروید دیه کامله دارد ولی چنانچه طوری باشد که مجدّدا موی سر بروید باید ارش بدهد، و جراحت وارده بر بدن و سر دیه دارد و خصوصیات جراحات وارده بر بدن را بنویسید تا دیه هر یک از آنها بیان شود.

ج 2‌- راجع به قتلی که واقع شده و کسی که اسلحه بدست گرفته اگر دفاع از جان خودش موقوف بر آن بوده چیزی بر او نیست و اگر دفاع از جانش موقوف بر استعمال اسلحه نبوده و قصد تیراندازی و قتل داشته قاتل عمدی است