مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 286

س‌

‌- شوفری با پسر بچه‌ای تصادف کرد و پای بچه خرد شد، در بیمارستان بدون اجازه از پدر پای بچه را بریده‌اند، حکم شرعی آن را بیان فرمائید تا رفع اختلاف شود.

ج

- در صورتی که تصادف مستند به شوفر نباشد و تقصیر با بچه باشد کسی ضامن نیست و اگر تصادف مستند به شوفر باشد و عمدی نباشد با لزوم قطع پا دیه بر شوفر است چه اجازه از پدر گرفته باشند و چه اجازه نگرفته باشند.

س‌

‌- بیست و شش سال قبل یک نفر پای شخصی را شکسته و همان زمان خوب گردیده که در مدت بیست و چهار سال بعد از آن هیچ گونه ناراحتی از ناحیه زخم نداشته و در زمستان یک هزار و سیصد و نود و نه شخص مجروح مریض گردید و در ضمن جای زخم پای ایشان که 26 سال قبل بود ورم کرده و چرکی شده و پس از چند ماه فوت کرد حالیه ورثه متوفّی ادّعای دیه از ضارب بیست و شش سال قبل را می‌نمایند، مستدعی است نظر مبارکتان را مرقوم فرمائید.

ج

- اگر شرعا ثابت شود که فوت شخص مذکور مستند به شکستگی پای او است ضارب ضامن دیه قتل است و اگر مرگ شخص مستند به شکستگی پای او نباشد دیه قتل بر ضارب نیست. بلی دیه شکستگی پا بر عهده ضارب است و تشخیص موضوع و حدود آن با تشخیص خبره عادل است و چنانچه نزاع موضوعی باشد محتاج به مرافعه شرعیّه است.

س‌

‌- شخصی کسی را کشته و دیه او را نداده اکنون قاتل از دنیا رفته و املاک قاتل به وارث او رسیده و وارث مستطیع شده آیا باید مکه برود و یا باید دیه قاتل را بدهد و یا هم دیه را بدهد و هم به مکه رود؟

ج

- اگر قاتل مدیون دیه بوده مثل این که مثلا قتل خطائی نبوده و ترکه او وافی به اداء دیه است واجب است دیه را اداء کند و بعد از اداء دیه اگر وارث مستطیع است واجب است حج برود.

س‌

‌- این جانب در زمان طاغوت زیر شکنجه مجبور به فاش کردن نام فردی شدم که در نتیجه شخص مزبور دستگیر و مورد شکنجه قرار گرفت که البته منجر به نقص عضو و قتل وی نگردید. مستدعی است بفرمایید فاش شدن نام وی وسیله این جانب موجب گناه یا حدّی هست یا نه؟