مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 46

ج‌

‌- در فرض مذکور که وکیل بر خلاف وکالت عمل نموده و جنس را به کمتر از قیمت تعیین شده فروخته معامله فضولی است، اگر موکّل امضاء کند بیع صحیح است و اگر امضاء نکرد چنانچه عین جنس، باقی است می‌تواند پس بگیرد و اگر عین جنس باقی نباشد قیمت عادله را می‌تواند از هر کسی که جنس در ید او قرار گرفته مطالبه کند ولی قرار ضمان بر کسی است که در دست او تلف شده اگر اطلاع از نوع وکالت داشته باشد و الّا قرار ضمان با وکیل است.

س‌

‌- شخصی بعنوان واسطه برای خرید منزلی به صاحب آن مراجعه و دیگری را بعنوان خریدار معرفی کرده و فروشنده به خیال این که واقعا منزل را برای دیگری می‌خواهد برای تعیین قیمت وکالت به او می‌دهد و قراردادی تنظیم می‌نمایند بعدا در موقع انتقال رسمی معلوم می‌شود این شخص واسطه کسی را که خریدار معرفی کرده باطنا خریدار نبوده و خریدار فرزند واسطه بوده و اگر فروشنده می‌دانست که خریدار فرزند واسطه است به هیچ وجه وکالت برای تعیین قیمت را بواسطه نمی‌داد و از این راه ضرر فاحشی به فروشنده وارد آمده این معامله از نظر شرعی چه صورت دارد؟

ج‌

‌- از قضیه شخصیه اطلاع ندارم بطور کلی اگر ثابت شود وکیل در تعیین قیمت یا تعیین خریدار از مورد وکالت تجاوز کرده معامله فضولی است و معامله با ردّ موکّل باطل است ولی اگر از مورد وکالت تجاوز نکرده باشد لکن بعدا معلوم شود که فروشنده در این معامله مغبون شده شخص مغبون خیار غبن دارد و می‌تواند معامله را فسخ کند و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است.

مواردی که وکیل گرفتن در آن صحیح است‌

س‌

‌- آیا بچّه ممیّز می‌تواند وکیل بگیرد؟

ج‌

‌- در مواردی که تصرّفات بچّه نافذ است مثل وصیت پسر ده ساله به امور خیریّه وکیل گرفتن او هم مانع ندارد.

س‌

‌- مستدعی است مواردی را که وکیل گرفتن در آن صحیح است بیان فرمائید.

ج‌

‌- وکیل گرفتن در تمام عقود مانند بیع و صلح و اجاره و هبه و عاریه و ودیعه و مضاربه