مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 77

ج‌

‌- اگر اراضی مزبور حریم قریه یا ملک شخصی نبوده اشخاصی که برای کشت در موقع زیادی آب حیازت و احیاء نموده‌اند مالک می‌شوند و دیگری حقّی در آن ندارد.

س‌

‌- چنانچه چند نفر قرارداد عقد شرکت برای احیاء اراضی موات بنمایند ولی دو نفر از شرکاء پس از عقد قرارداد از انجام کار یا پرداخت مخارج خودداری نموده‌اند آیا حال که زمین موات تبدیل به زراعت دیم کاری شده است بعد از گذشت چهارده سال ادعاء درآمد حاصله و شرکت صحّت شرعی دارد؟

ج‌

‌- در فرض سؤال شرکت در احیاء موات بحسب ظاهر شرکت در ابدان است و چنین شرکتی باطل است بنا بر این افرادی که برای احیاء اراضی موات کار کرده یا مخارجی پرداخته‌اند مالک می‌باشند و دیگران حقی ندارند و زرع هم مال زارعین است که بذر داده و طبق قرارداد عمل انجام داده‌اند.

خرید و فروش زمین موات‌

س‌

‌- زمینهایی است که در محدوده قریه‌ای می‌باشد و مقداری از آن، قبل از انقلاب توسط انجمن قریه مزبور، بفروش رفته و مخارج عمران همین قریه گردیده و مجدّدا، قدری از آن، در زمان انقلاب، به توسّط اعضاء انجمن اسلامی و اهالی قریه بفروش رسیده و خرج عموم ده و عمران قریه مزبور شده و یک قطعه آن، به توسّط انجمن اسلامی به رایگان به اداره کشاورزی در پنج ماه قبل واگذار شده و فقط یک قطعه آن که در حدود هزار متر است، باقی مانده و مسجد همین قریه، احتیاج مبرم به برق‌کشی و تعمیر داخل مسجد و دستشویی و توالت و چای خانه و کفش کن و منزل خادم مسجد، دارد، اجازه می‌فرمایید که ملک مزبور را بفروشیم و در مصارف مسجد، خرج کنیم و حدود قیمت زمین نامبرده، مبلغ نود هزار تومان شاید بشود.

ج‌

‌- در فرض سؤال، اگر اراضی مذکور از اراضی موات بوده و هست، خرید و فروش آنها صحیح نیست، بلی اگر حاکم شرع جامع الشرائط آن را بفروشد، اشکال ندارد ولی این جانب اجازه فروش موات بالاصل را نمی‌دهم.

س‌

‌- مراتعی در روستایی واقع شده که آن مراتع سهم بندی شده و سهم هر کسی