مجمع المسائل - جلد سوم‌ صفحه 95

استفاده کشاورزان قرار می‌گیرد و مردم هم از آن برای آشامیدن و شستشو استفاده می‌کنند اکنون عده‌ای از مردم اقدام به حفر چاه آب نموده‌اند تا به خانه‌های خود لوله کشی کنند و این قنات دو رشته می‌شود، یعنی دو کوره دارد و این چاه میان دو کوره قرار گرفته که با یکی صد و هفتاد و دو متر و با رشته دیگری دویست و سی متر فاصله دارد و به آب قنات ضرر خواهد زد و مالکین قنات اکثرا رضایت ندارند و موجب اختلاف گردیده، خواهشمندیم حکم شرعی را در این مورد بیان فرمائید.

ج‌

‌- در فرض سؤال اگر حفر چاه به نحوی باشد که آب یکی از این دو رشته را جذب کند یا مصرّ بیکی از آنها باشد با تشخیص خبره، حفر چاه مذکور جایز نیست و هم چنین است حکم اگر حفر چاه در زمین موات باشد و فاصله این چاه با چاه‌های نابع یکی از دو رشته در زمین سست کمتر از هزار ذراع و در زمین سفت کمتر از پانصد ذراع باشد یا مضرّ به آب یکی از دو قنات باشد و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیّه لازم است.

س‌

‌- خانه شخصی نزدیک قنات عمومی واقع شده آیا حفر چاه در آن جایز است در صورتی که عمق چاه تقریبا پانزده متر باشد و برای مصرف داخلی خود منزل از آب آن استفاده می‌شود، توضیح آن که برای مصرف از وسیله برقی استفاده می‌شود و فاصله باید چه مقدار باشد؟

ج‌

‌- در صورتی که مضرّ به آب قنات نباشد مانعی ندارد و در اراضی معموره و املاک شخصیّه فاصله ملاک نیست چنانچه باعث تقلیل و جذب آب قنات باشد جایز نیست.

س‌

‌- حفر چاه در زمینهای غیر موات یعنی در املاک معموره شخصی در صورتی که موجب نقص آب چاه دیگری شود جایز است یا خیر؟

ج‌

‌- حفر چاه در زمینهای غیر موات، در صورتی که به جهت جذب آب چاه دیگری، موجب نقص آب آن شود جایز نیست امّا اگر نقص آب چاه اوّلی به جهت جذب چاه دوّمی نباشد بلکه به جهت این است که چاه دوّمی در سمت جریان آب زیر زمینی حفر شده که آب از عروق زمین، قبل از آن که به چاه اوّلی برسد میان چاه دوّمی سرازیر می‌شود در این صورت حفر چاه دوّمی و لو موجب نقص آب چاه اوّلی بشود اشکال ندارد.

س‌

‌- دو نفر هم‌سایه باغ که یکی بالا دست و دیگری زیر دست می‌باشند هر کدام