- پیشگفتار 1
- فصل اول: تفسیر و نکتههای آیات حج 6
- کعبه مرکز امنیت 6
- تقاضای ابراهیم برای ساکنان مکه 14
- پنج تقاضای مهم در تجدید بنای کعبه 19
- تغییر قبله 30
- توجه به سمت مسجدالحرام در نماز 36
- تشریع طواف میان صفا و مروه 41
- عدم مقاتله با مشرکان در نزد مسجد الحرام 49
- دستورالعمل پیرامون اعمال حج 53
- زاد و توشه معنوی سفر حج 63
- فعالیتهای اقتصادی در موسم حج 69
- یاد خدا در سفر حج 76
- فداکاری امیر المؤمنین در لیلة المبیت 87
- آیات روشن الهی در خانه کعبه 99
- حرمت صید در حال احرام 110
- آزمایش خداوند در حج 114
- کفاره صید در حال احرام 118
- حرمت شکار در خشکی 124
- کعبه مرکز قیام جامعه اسلامی 126
- برائت از مشرکان در حج 130
- حج اکبر 136
- تجاوزکاران پیمان شکن 142
- پیکار با مشرکان پیمان شکن 149
- برتری ایمان به خدا و قیامت و جهاد بر عمران مسجدالحرام 157
- ممنوعیت ورود مشرکان به مسجد الحرام 169
- غار ثور 173
- فضیلت پیشگامان در اسلام 179
- تقاضای امنیت برای شهر مکه 198
- تساوی حقوق مسلمانان در مسجدالحرام 207
- حرمت کعبه در پیشگاه خداوند 211
- دعوت به حج از وظایف رهبران الهی 214
- دستیابی به منافع مادی و معنوی حج 218
- لزوم تقصیر در حج 223
- رعایت دستورات الهی در حج 226
- تعظیم شعائر حج نشانه تقوای قلب 230
- قربانی در حج 233
- رسیدگی به محرومان در حج 236
- حضرت ابراهیم علیه السلام و قربانی در راه خدا 241
- سورهی فتح 261
- سیمای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و یاران او 277
- رعایت ادب در محضر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 282
- دوستی نکردن با دشمنان خدا 289
- سیمای منافقان 297
- بهرهمندی از حلال خداوند 310
- سخن گروهی از مؤمنان جن 318
- غار حراء 323
- کیفر سوء قصد به خانه خدا 329
- سورهی قریش 333
- فصل دوم: تفسیر و نکتههای آیات مربوط به مدینه منوره 337
- به حضور پیامبراکرم صلی الله علیه و آله رسیدن 337
- عدم نزول عذاب با وجود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 342
- استغفار پیامبر صلی الله علیه و آله برای مردم 350
- اخلاق پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 357
- مسجد ضرار 363
- داستان جنگ احد 375
- جنگ احزاب 436
- جنگ تبوک 451
- همگام بودن با معصومین علیهم السلام 467
- عدم جواز تخلف از فرمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 473
- عصمت اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 478
- داستان مباهله 494
- رؤیای صادقهی پیامبر صلی الله علیه و آله پیرامون ورود به مسجد الحرام 512
فصل اول: تفسیر و نکتههای آیات حج
کعبه مرکز امنیت
«و اذ جعلنا البیت مثابة للنّاس و امناً واتّخذوا من مقام ابراهیم مصلّی و عهدنا الی ابراهیم و اسماعیل ان طهّرا بیتی للطّائفین و العاکفین و الرّکّع السّجود».(1)
ترجمه
و (به خاطر بیاورید) هنگامی که خانهی کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم. و (برای تجدید خاطره،) از مقام ابراهیم، عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید. و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که: «خانهی مرا برای طواف کنندگان و مجاوران و رکوع کنندگان و سجده کنندگان، پاک و پاکیزه کنید.»
تفسیر
قرآن کریم بعد از ذکر مقام و منزلت ابراهیم علیه السلام در آیه 124 سوره بقره، عظمت خانه کعبه را بیان میکند و میفرماید: به خاطر بیاورید هنگامی که خانه کعبه را «مثابه» (محل بازگشت و توجه) مردم و مرکز امن و امان قرار دادیم.
در معنای «مثابة للنّاس» چند قول است:
1. بعضی گفتهاند «مثابة» به معنی مرجع است و کعبه به این مناسبت مرجع نامیده میشود که مردم همه ساله بسوی آن روی میآورند.
2. ابن عباس گوید «مثابه» به معنی مرجع است ولی این اطلاق به این مناسبت است که
1- بقره/ 125