- پیشگفتار 1
- فصل اول: تفسیر و نکتههای آیات حج 6
- کعبه مرکز امنیت 6
- تقاضای ابراهیم برای ساکنان مکه 14
- پنج تقاضای مهم در تجدید بنای کعبه 19
- تغییر قبله 30
- توجه به سمت مسجدالحرام در نماز 36
- تشریع طواف میان صفا و مروه 41
- عدم مقاتله با مشرکان در نزد مسجد الحرام 49
- دستورالعمل پیرامون اعمال حج 53
- زاد و توشه معنوی سفر حج 63
- فعالیتهای اقتصادی در موسم حج 69
- یاد خدا در سفر حج 76
- فداکاری امیر المؤمنین در لیلة المبیت 87
- آیات روشن الهی در خانه کعبه 99
- حرمت صید در حال احرام 110
- آزمایش خداوند در حج 114
- کفاره صید در حال احرام 118
- حرمت شکار در خشکی 124
- کعبه مرکز قیام جامعه اسلامی 126
- برائت از مشرکان در حج 130
- حج اکبر 136
- تجاوزکاران پیمان شکن 142
- پیکار با مشرکان پیمان شکن 149
- برتری ایمان به خدا و قیامت و جهاد بر عمران مسجدالحرام 157
- ممنوعیت ورود مشرکان به مسجد الحرام 169
- غار ثور 173
- فضیلت پیشگامان در اسلام 179
- تقاضای امنیت برای شهر مکه 198
- تساوی حقوق مسلمانان در مسجدالحرام 207
- حرمت کعبه در پیشگاه خداوند 211
- دعوت به حج از وظایف رهبران الهی 214
- دستیابی به منافع مادی و معنوی حج 218
- لزوم تقصیر در حج 223
- رعایت دستورات الهی در حج 226
- تعظیم شعائر حج نشانه تقوای قلب 230
- قربانی در حج 233
- رسیدگی به محرومان در حج 236
- حضرت ابراهیم علیه السلام و قربانی در راه خدا 241
- سورهی فتح 261
- سیمای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و یاران او 277
- رعایت ادب در محضر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 282
- دوستی نکردن با دشمنان خدا 289
- سیمای منافقان 297
- بهرهمندی از حلال خداوند 310
- سخن گروهی از مؤمنان جن 318
- غار حراء 323
- کیفر سوء قصد به خانه خدا 329
- سورهی قریش 333
- فصل دوم: تفسیر و نکتههای آیات مربوط به مدینه منوره 337
- به حضور پیامبراکرم صلی الله علیه و آله رسیدن 337
- عدم نزول عذاب با وجود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 342
- استغفار پیامبر صلی الله علیه و آله برای مردم 350
- اخلاق پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 357
- مسجد ضرار 363
- داستان جنگ احد 375
- جنگ احزاب 436
- جنگ تبوک 451
- همگام بودن با معصومین علیهم السلام 467
- عدم جواز تخلف از فرمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 473
- عصمت اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 478
- داستان مباهله 494
- رؤیای صادقهی پیامبر صلی الله علیه و آله پیرامون ورود به مسجد الحرام 512
14. تشویق به کار خیر
پس از اینکه خدا انسانها را از کارهای ناشایست برحذر داشته، بلافاصله به کارهای خوب تشویق کرده است، با توجه به اینکه نگفته است «و ما تفعلوا من شیء» که شامل شر هم بشود، بلکه کلمه خیر آورده آن هم به شکل نکره تا به قول زمخشری افاده عموم کند و یک نوع تحریک و تشویق به کار خیر باشد و جالبتر اینکه دنباله آیه هم از تقوا سخن گفته است و بهترین زاد و توشه را تقوا دانسته است و چنین استنباط میشود که علاوه بر انجام مراسم حج باید از زاد و توشه معنوی غفلت نکنید.(1)
فعالیتهای اقتصادی در موسم حج
«لیس علیکم جناح ان تبتغوا فضلًا من ربّکم فاذا افضتم من عرفات فاذکروا اللَّه عند المشعر الحرام واذکروه کما هدیکم و ان کنتم من قبله لمن الضّالّین* ثمّ افیضوا من حیث افاض النّاس واستغفروا اللَّه انّ اللَّه غفور رحیم».(2)
ترجمه
گناهی بر شما نیست که از فضل پروردگارتان (و از منافع اقتصادی در ایام حج) طلب کنید (که یکی از منافع حج، پی ریزی یک اقتصاد صحیح است). و هنگامی که از «عرفات» کوچ کردید، خدا را نزد «مشعر الحرام» یاد کنید. او را یاد کنید همان طور که شما را هدایت نمود؛ و قطعاً شما پیش از این، از گمراهان بودید. «198» سپس از همان جا که
1- کشاف 1/ 244؛ میقات 28/ 23
2- بقره/ 198- 199