درسنامه درآمدی بر فقه مقارن صفحه 141

8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا

امامیه؛ در غیر از وقت مختص، جمع میان نماز ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا جایز است.

مذاهب چهارگانه؛ نماز ظهر و عصر، و مغرب و عشا وقت مشترک ندارند و جمع میان آن‌ها جایز نیست مگر در موارد خاص و استثنایی. (1)یادآوری:

1. مرحوم سید شرف‌الدین از منابع روایی عامه، به ویژه از صحیح بخاری و مسلم روایات زیادی بر جواز جمع بین نمازها نقل کرده است 2. در صحیح مسلم، از ابن عباس نقل است: جَمَعَ رَسُولُ اللَّه صلی الله علیه و آله و سلم بَیْن الظهر و العصر و المغرب و العشا، بالمدینة فی غیر خوفٍ وَ لَامَطَر. قیل لابن عباس: ماذا أراد بذلک؟ قال: أراد ألّایحرج أمّته 3. برخی از معاصرین امامیه فتوا به استحباب جمع نماز داده‌اند؛ چون جمع را از شعارهای شیعه دانسته‌اند.

9. موارد جواز جمع میان دو نماز

امامیه؛ جمع نکردن و هر کدام از نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را در زمان فضیلت خود به جا آوردن، افضل و مستحب است مگر این که عنوان راجحی مانند جماعت در میان باشد.

حنبلیه؛ موارد جواز جمع عبارت‌اند از: 1. نماز ظهر و عصرِ عرفه در عرفات، 2. نماز مغرب و عشا در مزدلفه (این دو مورد سنت است) 3. در سفری که نماز قصر است