- پیشگفتار 1
- مقدمه 5
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل اول: آشنایی با پیشینه مذاهب فقهی و چکیدهای از آراء اصولی آنها 10
- 1. برجستهترین مشترکات مذهبی عامه و خاصه 11
- اشاره 12
- 2. پیدایش مکتب اهل حدیث و اهل رأی در میان عامه 12
- الف) مکتب اهل حدیث 12
- ب) مکتب اهل رأی 13
- 4. مذهب حنفی (نخستین مذهب) 15
- 3. پیدایش مذاهب چهارگانه عامه 15
- اشاره 15
- اصول اساسی مذهب حنفی 16
- اشاره 19
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنفی 19
- 5. مذهب مالکی (دومین مذهب) 19
- اصول اساسی مذهب مالکی 20
- مهمترین منابع فقهی مذهب مالکی 23
- اشاره 24
- 6. مذهب شافعی (سوّمین مذهب) 24
- اصول اساسی مذهب شافعی 25
- اشاره 26
- مهمترین منابع فقهی مذهب شافعی 26
- 7. مذهب حنبلی (چهارمین مذهب) 26
- اصول اساسی مذهب حنبلی 28
- مهمترین منابع فقهی مذهب حنبلی 29
- برخی از آراء کلامی احمد بن حنبل 29
- 8. تداوم مذهب حنبلی در قرون متأخّر 30
- فصل دوم: مقایسه اصول اساسی استنباط مذاهب اسلامی 33
- 1. قرآن کریم 33
- اصول اساسی استنباط 33
- 4. سنت نبوی منقول به خبر مرسل و ضعیف 34
- 3. سنت نبوی منقول به خبر واحد ثقه 34
- 2. سنت نبوی متواتر و مشهور 34
- 5. سنت اهل بیت: 35
- 6. قول صحابی 35
- 7. اجماع 36
- 8. قیاس 36
- 9. استحسان 37
- 10. عرف و عادت 38
- 11. استصحاب 38
- 12. استقراء 39
- 14. شرع من قبلنا 40
- 13. استدلال 40
- 16. مصالح مرسله 41
- 15. البرائة الاصلیة یا الاباحةالاصلیة 41
- 17. سدّ ذرائع و فتح ذرائع 42
- 19. عمل اهل مدینه 43
- 18. مراعاة الخلاف 43
- 20. اصالة التخییر 44
- 21. اصالة الاحتیاط 44
- 1. اقسام حکم تکلیفی 45
- 2. تقسیم حکم به «واقعی اوّلی» و «واقعی ثانوی» 45
- اقسام حکم شرعی 45
- 3. معنای «سنت» و فرق آن با «مستحب» و «مندوب» 46
- 4. معنای کراهت و ترک اولی 47
- 1. احکام آبها و مطهّرات 49
- 1. آب مطلق 49
- احکام آبها 49
- 2. آب کثیر 49
- فصل سوم: «طهارت» از دیدگاه مذاهب اسلامی 49
- 3. ملاک آب کثیر 50
- 4. آب قلیل 51
- مطهّرات 51
- 2. آب مضاف 51
- 1. آب مطلق 51
- 4. سوزاندن نجاست با آتش 52
- 3. استحاله 52
- 6. زمین 53
- 5. آفتاب 53
- 7. جمعبندی 55
- نجاسات 56
- 2. ادرار و مدفوع حلال گوشت 56
- 2. اعیان نجس 56
- 1. ادرار و مدفوع غیر حلال گوشت 56
- 4. وَذْی و مَذْی و وَدْی 57
- 3. منی 57
- 5. قی (استفراغ) 58
- 6. خون 58
- 8. مردار 59
- 7. میّت 59
- 9. اجزای مردار 59
- 11. فقّاع 60
- 10. شراب 60
- 14. قیح (چرک و زرد آب) 61
- 12. سگ و خوک 61
- 13. کافر 61
- 15. جمعبندی نجاسات 62
- 3. احکام تخلّی 63
- 2. رو به قبله یا پشت به آن نبودن 63
- احکام تخلّی 63
- 1. وجوب ستر عورت 63
- 4. تخلّی در ملک دیگران و در موقوفات 64
- 3. تخلّی بر قبور 64
- 6. تخلّی در جاده، خیابان و محل عبور و مرور مردم 65
- 5. تخلّی در آب راکد و جاری 65
- 7. استبرا 65
- 8. استنجا و تطهیر محل خروج ادرار و مدفوع 66
- 9. چگونگی انجام استنجا 67
- 10. مکروهات تخلّی 67
- 11. مستحبات تخلّی 67
- 2. مذی و ودی 69
- 1. ادرار، مدفوع و باد معده و روده 69
- احکام وضو 69
- نواقض وضو 69
- 4. احکام وضو 69
- 5. استحاضه قلیله 70
- 4. امور زایلکننده عقل 70
- 3. خواب غالب بر چشم و گوش 70
- 7. لمس 71
- 6. مسّ عورت 71
- 9. خون و قیح 72
- 8. استفراغ 72
- 11. ارتداد و خوردن گوشت شتر 73
- 10. قهقهه 73
- 12. جمعبندی نواقض 74
- 1. شستن صورت 74
- احکام وضو 74
- 2. از بالا به پایین شستن صورت 75
- 3. شستن دستها 76
- 4. مسح سر 76
- 5. آب مسح 77
- 6. مسح سر با داشتن حایل 77
- 7. مسح پاها 78
- 8. مسح پا با داشتن حایل 78
- 10. موالات 79
- 9. ترتیب 79
- 11. نیّت 80
- شرایط و غایات وضو 81
- 12. جمعبندی 81
- 2. شرایط مورد اختلاف در وضو 82
- 3. غایات مورد اتفاق در وضو 82
- 4. غایات مورد اختلاف در وضو 83
- 5. وضوهای مستحب 83
- 1. معنای سنتها و مستحبات وضو 84
- مستحبات و مکروهات وضو 84
- 2. مستحبات وضو 85
- 3. معنای مکروهات وضو 85
- 4. مکروهات وضو 86
- غسل جنابت 87
- 2. احتلام 87
- 1. موجبات غسل جنابت 87
- 5. احکام غسل 87
- 3. واجبات غسل جنابت 88
- 5. محرّمات در حال جنابت 89
- 4. اعمالی که غسل جنابت در آنها لازم است 89
- 7. کفایت غسل جنابت از وضو 90
- 6. مکروهات حال جنابت 90
- 2. سنّ بلوغ دختران و حکم آن 92
- 6. احکام بانوان 92
- احکام حیض 92
- 1. تعریف حیض 92
- 3. یائسگی و حکم آن 93
- 4. سنّ یائسگی 93
- 6. اکثر طهر 94
- 5. مدّت حیض 94
- 7. اقلّ طهر 95
- 9. محرّمات مورد اختلاف در زمان حیض 95
- 8. محرّمات مورد اتفاق در زمان حیض 95
- 10. استماع آیه سجده در حال جنابت و حیض 96
- 1. تعریف استحاضه 97
- 2. اقسام استحاضه 97
- احکام استحاضه 97
- 11. کیفیت غسل حیض 97
- 4. حکم استحاضه 98
- 3. غسل استحاضه 98
- 2. اقلّ نفاس 99
- 1. تعریف نفاس 99
- احکام نفاس 99
- 1. غسل مسّ میت 100
- 3. اکثر نفاس 100
- سایر اغسال واجب و مستحب 100
- 4. حکم نفاس و غسل آن 100
- 3. از دنیا رفتن 101
- 2. مسلمان شدن کافر 101
- 4. جمعبندی غسلهای واجب 101
- 5. غسلهای مستحب 102
- تیمّم 103
- 1. نداشتن آب 103
- مسوّغات تیمّم 103
- 2. طلب و جستجوی آب 103
- 7. احکام تیمّم 103
- 4. داشتن آب غیر کافی 104
- 3. ترس و تعذّر از استعمال آب 104
- 5. تیمم در تنگی وقت نماز 105
- 6. چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 105
- 7. نیت در تیمم 106
- 8. مسح صورت 106
- 11. موالات 107
- 10. ترتیب 107
- 9. مسح دستها 107
- 12. تسمیه 108
- احکام محتضر 109
- 8. احکام درگذشتگان 109
- احتضار و غسل میت 109
- 1. برگرداندن محتضر به سوی قبله 109
- غسل میّت 110
- 2. تلقین 110
- 1. غسل میت 110
- 2. شرایط مورد اتفاق در وجوب غسل میت 111
- 3. غسل جنین سقط شده 111
- 4. غسل مقداری از جسم 112
- 5. تعداد غسل میت 112
- 6. کیفیت غسل میت 113
- 8. همگن و همسان بودن غاسل 114
- 7. حنوط 114
- 9. غسل دادن زن و شوهر به وسیله یکدیگر 115
- 10. فقدان همگن 115
- کفن میّت 116
- 1. وجوب تکفین 116
- 2. حداقل مقدار لازم در کفن 116
- 3. شرایط و ویژگیها، و سنتها و مستحبات کفن 117
- 1. حکم نماز میت 118
- نماز میت 118
- 3. شرایط مورد اتفاق در نماز میت 119
- 4. شرایط مورد اختلاف: حاضر بودن میت 119
- 2. شرایط کسانی که بر میت نماز میگزارند 119
- 5. قرار دادن جنازه در برابر نمازگزار 120
- 6. قرار دادن میت بر زمین 120
- 8. نماز میت در حال ایستاده 121
- 9. تعداد تکبیرهای نماز میت 121
- 7. واجبات و ارکان نیت در نماز میت 121
- 10. چگونگی نماز میت و آداب آن 122
- 11. اقامه نماز میت در مسجد 123
- 12. شهید 124
- 13. اولیای میت 125
- 14. وقت اقامه نماز میت 127
- 1. تشییع میت 127
- تشییع میّت 127
- 2. شرکت زنان در تشییع جنازه 128
- دفن میّت 129
- 1. دفن میت 129
- 2. دفن میت به سمت قبله 129
- 3. قرار دادن لحد برای قبر 129
- 4. مستحبات و مکروهات دفن 130
- احکام قبور 130
- 1. نوشتن روی قبر 130
- 2. بنای بر قبور 131
- 3. نبش قبر 131
- 5. گریستن بر میت 132
- 4. تعزیت و تسلیت به مصیبتزدگان 132
- 2. زیارت اهل قبور برای زنان 133
- زیارت اهل قبور 133
- 1. زیارت اهل قبور برای مردان 133
- 3. زیارت قبر پیامبراعظم صلی الله علیه و آله و سلم 134
- 2. تعداد نمازهای واجب یومیه 135
- 1. نمازهای واجب و نافلهی یومیهو اوقات آنها 135
- 1. اهمیت نماز 135
- نمازهای واجب یومیه 135
- فصل چهارم: مباحث نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی 135
- 1. وقت نماز ظهر 136
- 2. وقت نماز عصر 136
- اوقات نمازهای واجب یومیه 136
- 3. وقت نماز مغرب 137
- 5. وقت نماز صبح 138
- 4. وقت نماز عشا 138
- 6. اقامه نماز در برخی زمانها دارای نهی است 139
- 7. نماز متعلق نهی 139
- 9. موارد جواز جمع میان دو نماز 141
- 8. جمع بین نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشا 141
- تعداد و احکام نمازهای نافله 142
- 1. نمودار نمازهای غیر واجب 142
- 2. تفصیل نمازهای نافله 143
- 3. نمازهای شب و وتر و حکم قنوت در آنها 146
- 4. حکم قنوت در نمازها 147
- 2. مقدمات نماز: 149
- اشاره 149
- 1. حکم قبله 150
- قبله 150
- 3. جهل به جهت قبله 151
- 2. تعریف قبله 151
- 4. نماز در جوف و بام کعبه 152
- 2. حدّ عورت و پوشش در نمازها 153
- 1. حکم ستر عورت در نماز 153
- لباس نمازگزار 153
- 3. حکم پوشش در غیر نماز 154
- 4. حد پوشش مردان در غیر نماز 154
- 5. حد پوشش زنان در غیر نماز 155
- 6. نگاه مرد به زن نامحرم 156
- 7. نگاه زن به مرد نامحرم 156
- 8. حکم لمس و صدا 157
- 9. شرایط لباس نمازگزار 157
- 11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر 158
- 10. شرایط مکان نمازگزار 158
- 13. نماز در مقبره 159
- 12. مکانهایی که نماز در آنها مکروه است 159
- 14. قرار دادن سُتره 160
- 15. عبور از مقابل نمازگزار 160
- 16. جلوگیری نمازگزار از عبور دیگران 161
- 2. آداب مسجد 162
- احکام مساجد 162
- 1. نمازگزاردن در مسجد 162
- 3. محل عبور قرار دادن مسجد 163
- 4. خوابیدن در مسجد 163
- اذان و اقامه 164
- 5. وارد کردن نجس و متنجس در مسجد 164
- 1. مشروعیت اذان 164
- 2. جایگاه اذان 165
- 4. الفاظ مورد اختلاف در اذان 165
- 3. الفاظ مورد اتفاق در اذان 165
- 6. حکم اقامه 166
- 5. حکم اذان 166
- 7. فاصله بین اذان و اقامه 167
- 8. الفاظ اقامه 168
- 9. اذان و اقامه برای زنان 169
- 10. اذان برای اموری خاص 170
- 3. ارکان و واجبات نماز 171
- اشاره 171
- 1. ارکان و واجبات نماز 172
- واجبات نماز 172
- 1. معنا و حکم نیت 175
- واجب اول: نیّت 175
- 2. تلفظ به نیت 176
- 2. لفظ تکبیرة الاحرام 177
- واجب دوم: تکبیرة الاحرام 177
- 1. معنای تکبیرة الاحرام و حکم آن 177
- واجب سوم: قیام 178
- 2. مقدار لازم در قیام 178
- 1. حکم قیام در نمازهای فریضه و نافله 178
- 1. حکم فاتحة الکتاب و ذکر 179
- واجب چهارم و هفتم: قرائت و ذکر 179
- 3. تکفیر یا تکتّف (دست بسته نماز خواندن) 180
- 2. حکم قرائت مأموم 180
- 4. حکم بسمله 181
- 5. استعاذه 182
- 6. دعای افتتاح 182
- 7. تأمین (آمین گفتن پس از حمد) 183
- 8. قرائت سوره، بعد از فاتحه 184
- 9. مقدار لازم از سوره در قرائت 184
- 10. حکم قرائت سوره برای امام و مأموم و منفرد 185
- 11. تکبیرهای انتقال 185
- 12. بالا بردن دستها هنگام تکبیرها 186
- 13. باز کردن بین دو پا 186
- 1. حکم رکوع 187
- واجب پنجم 187
- 2. ذکر رکوع 187
- 3. ذکر برخاستن از رکوع 188
- واجب ششم: سجده 189
- 1. چگونگی رفتن به سجده و برخاستن از آن 189
- 2. حکم سجده 189
- 4. ما یصحّ السجود علیه 190
- 3. اعضای سجود 190
- 5. بالا بودن موضع سجده 191
- 7. چگونگی قرار دادن اعضای سجده بر زمین 192
- 6. ذکر سجده و مقدار آن 192
- 8. چگونگی نشستن پس از سجده 193
- 10. نشستن بین دو سجده 194
- 9. جلسه استراحت 194
- 12. مواضع سجده تلاوت 195
- 11. سجده تلاوت 195
- 14. سجده شکر 196
- 13. دعای هنگام سجده تلاوت 196
- 17. ذکر تشهد 197
- 16. تشهد آخر 197
- 15. تشهد اول 197
- واجب هشتم: تشهد 197
- 18. استحباب اشاره با انگشت سبابه 198
- 19. صلوات در تشهد اول 199
- 20. صلوات در تشهد آخر 199
- 21. دعا در تشهد آخر 200
- 23. صیغه سلام 201
- واجب نهم: سلام 201
- 22. سلام 201
- 25. نیت در سلام 202
- 24. توجه و اشاره به چپ و راست هنگام سلام 202
- واجب دهم: ترتیب 203
- 1. ترتیب 203
- 1. موالات 204
- واجب یازدهم: موالات 204
- 1. مهمترین مبطلات نماز 205
- 4. مبطلات و مکروهات نمازو احکام سهو و شک 205
- مبطلات نماز 205
- 1. مکروهات نماز 207
- 2. شک در عدد رکعات 207
- احکام شک و سهو در نماز 207
- 3. اسباب سجده سهو 208
- 4. حکم سجده سهو 209
- 5. چگونگی سجده سهو 210
- شرایط قصر خواندن نماز 212
- نماز مسافر 212
- 5. نماز مسافر و نماز جماعت 212
- 1. مسافت شرعی 212
- 1. قصر نماز در سفر 212
- 4. سفر شغلی 213
- 5. گذشتن از حدّ ترخص 213
- 3. مباح بودن سفر 213
- 2. قصد سفر از زمان خروج 213
- 7. نیت اقامت 214
- 6. اقتدای مسافر به حاضر 214
- احکام نماز جماعت 215
- نماز جماعت 215
- 1. حکم جماعت در نمازهای روزانه 215
- 3. به جماعت خواندن نمازهای غیر روزانه 216
- 2. اهمیت نماز جماعت/ 216
- 4. شرایط امام جماعت؛ موارد اتفاقی 217
- 5. شرایط امام جماعت؛ موارد اختلافی 218
- 6. اقتدا به مخالف در مذهب یا اجتهاد 218
- 7. اتحاد مکان و نبودن حایل 219
- 8. نماز پیرامون کعبه 220
- 9. حکم مسبوق 220
- اشاره 221
- 6. نمازهای دیگر: 221
- نماز جمعه 222
- شرایط وجوب اقامه نمازجمعه 222
- 1. اذن حاکم 222
- 1. وجوب نماز جمعه 222
- 4. تعدّد جمعه و رعایت فاصله 223
- 3. عدد شرکتکنندگان 223
- 2. جماعت 223
- 5. محل اقامه نمازجمعه 224
- 6. ایراد دو خطبه 225
- 8. شرایط مکلّفان به شرکت در نماز جمعه 225
- 9. محتوای خطبه نماز جمعه 225
- 7. عدالت امام جمعه 225
- 10. حرف زدن در حال خطبه 226
- 12. چگونگی نماز جمعه 227
- 11. شرط عربی بودن خطبه 227
- 1. حکم نماز عید 228
- نماز عیدین 228
- 2. چگونگی نماز عید 229
- 1. حکم نماز کسوف و خسوف 230
- نماز آیات 230
- 4. تکبیرهای ایام عید 230
- 3. آداب نماز عید 230
- 2. اقامه نماز کسوف و خسوف به جماعت 231
- 3. چگونگی انجام نماز کسوف و خسوف 231
- 4. نماز زلزله 232
- 5. سایر آیات 232
- 6. حکم نماز استسقا 233
- 7. چگونگی انجام نماز استسقا 233
- نماز استسقا 233
- نماز تراویح 234
- 8. آداب نماز استسقا 234
- 9. نماز تراویح 234
- 10. مندوبات نماز تراویح 235
- 11. برخی نمازهای مستحب 236
- فصل پنجم: مباحث روزه از دیدگاه مذاهب اسلامی 237
- اشاره 237
- 2. اقسام روزه 238
- روزه و مبطلات آن 238
- 1. تعریف روزه 238
- 3. وجوب روزه ماه مبارک رمضان 239
- 4. مبطلات روزه که مورد اتفاق است 239
- 1. مفسدات موجب قضا و کفاره در ماه رمضان 240
- مفطرات روزه 240
- 1. مبطلات موجب قضا، در ماه رمضان 241
- موجبات قضا 241
- احکام روزه 243
- 1. شرایط وجوب روزه 243
- 3. قضای روزه رمضان 244
- 2. کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 244
- 4. فدیه تأخیر قضای رمضان 245
- 5. کفاره افطار عمدی 245
- 7. روزه در مناطق قطبی 246
- 6. قضای نماز و روزه از سوی میت 246
- 8. روزه مسافر 247
- 9. حکم روزه در سفر 247
- 1. ثبوت ماه رمضان 248
- 2. شرطیت اتحاد افق 248
- احکام هلال 248
- 5. راههای اثبات هلال 249
- 3. اعتبار حکم حاکم 249
- 4. اعتبار قول منجّمان 249
- 1. روزههای حرام 250
- اقسام روزه 250
- 3. روزه یومالشک 251
- 2. روزه مستحب گرفتن زن 251
- 5. روزه عاشورا 252
- 4. روزههای مکروه 252
- 6. روزههای مستحب 253
- 7. شب قدر 253
- 2. مدت اعتکاف 254
- احکام اعتکاف 254
- 3. شرایط مورد اتفاق در اعتکاف 254
- 1. اعتکاف 254
- 5. طهارت از جنابت، حیض و نفاس 255
- 4. روزه در زمان اعتکاف 255
- 7. خروج از مسجد در حال اعتکاف 256
- 6. مسجد محل اعتکاف 256
- 8. آمیزش جنسی در حال اعتکاف 257
- 9. محرّمات و مفسدات دیگر در اعتکاف 258
- 3. شرایط وجوب حج 259
- 2. فوری یا تراخی بودن وجوب حج 259
- وجوب حج 259
- فصل ششم: مباحث حج و عمرهاز دیدگاه مذاهب اسلامی 259
- 2. واجبات احرام 259
- 1. وجوب حج، یک بار در عمر 259
- 1. وجوب حج و شرایط و اقسام آن 259
- 5. وجوب همراه داشتن مَحْرم (بر زنان) 260
- 4. اسلام، شرط صحت یا وجوب 260
- 7. استنابه برای مستطیع عاجز یا میّت 261
- 8. نیابت از بلد یا میقات 261
- 6. نیابت در حج 261
- 2. حج قِران 262
- اقسام حج 262
- 1. انواع حج 262
- 3. انتخاب نوع حج 263
- 1. مواقیت مکانی 264
- میقات احرام 264
- 2. احرام قبل از میقات 264
- 3. عبور از میقات بدون احرام 265
- 4. ماههای حج 265
- 1. مستحبات احرام 266
- 5. احرام قبل از ماههای حج 266
- احرام 266
- 2. تیمم بدل از غسل احرام 267
- 3. واجبات احرام 267
- 4. حکم تلبیه 268
- 5. ذکر تلبیه 269
- 3. تروک احرام 270
- 3. عقد ازدواج برای خود و دیگران 270
- 2. جماع و مقدمات آن 270
- 1. شکار صحرایی وحشی 270
- 4. استمنا و خود ارضایی جنسی 271
- 5. استفاده از عطریّات و چیزهای خوشبو 271
- 6. پوشیدن چیز دوخته 271
- 7. پوشیدن چکمه و جوراب و مانند آن 272
- 9. فسوق 272
- 8. سرمه کشیدن 272
- 12. کشتن جانوران ساکن در بدن 273
- 10. جدال 273
- 13. انگشتر به دست کردن 273
- 11. نگاه در آینه 273
- 15. روغن مالی به بدن 274
- 14. پوشش زیور برای زنان مُحرم 274
- 17. پوشاندن سر برای مردان محرم 275
- 18. پوشاندن صورت برای زنان 275
- 16. ازاله مو 275
- 22. کندن دندان 276
- 20. بیرون آوردن خون از بدن خود 276
- 21. ناخن گرفتن 276
- 19. استظلال 276
- 25. حنا 277
- 24. سلاح در بر داشتن (مسلّح شدن) 277
- 23. کندن درخت یا گیاهان روییده در حرم 277
- 26. محرمات احرام به صورت شعر 278
- 2. حکم ورود به مکه 279
- 4. طواف و نماز آن 279
- 6. تقصیر 279
- 5. سعی 279
- 1. قطع تلبیه در احرام عمره تمتّع 279
- ورود به مکه 279
- 3. آداب ورود به مکه و مسجدالحرام 280
- طواف 281
- اقسام طواف 281
- 1. طواف قدوم 281
- 2. طواف عمره تمتّع 282
- 3. طواف عمره مفرده 282
- 4. طواف زیارت 282
- 8. شرایط طواف 283
- 6. طواف وداع 283
- 7. طواف مستحب 283
- 5. طواف نساء 283
- 9. واجبات طواف 285
- 10. مستحبات طواف 286
- 11. اضطباع 287
- 12. رَمَل 288
- 13. نماز طواف 289
- 1. وجوب سعی میان صفا و مروه و شرایط و کیفیت آن 289
- سعی میان صفا و مروه 289
- 3. تکرار سعی 290
- 2. تعداد سعی 290
- تقصیر 291
- 1. حلق یا تقصیر در عمره تمتّع 291
- 2. تعداد افعال واجب در عمره تمتّع 292
- 4. حلق یا تقصیر در عمره مفرده 293
- 3. چگونگی تقصیر 293
- 5. تعداد افعال واجب در عمره مفرده 294
- 1. زمان و مکان احرام حج 295
- احرام حج 295
- 9. مناسک منا 295
- 7 احرام حج 295
- 8. وقوف به عرفات و مشعر 295
- 2. قطع تلبیه در احرام حج 296
- وقوف در عرفات 296
- 1. زمان وقوف در عرفات 296
- 2. خطبه امام در عرفات 297
- 4. جمع نماز ظهر و عصر در عرفات 298
- 3. قصر یا تمام بودن نماز امام و سایر حجاج در عرفات 298
- 5. نماز جمعه در عرفات 299
- 6. مستحبات وقوف در عرفات 299
- وقوف در مشعرالحرام 300
- 7. زمان کوچ از عرفات 300
- 8. بیتوته شب عید در مشعرالحرام (پیش از وقوف بینالطلوعین) 300
- 9. وقوف پس از طلوع فجر در مشعرالحرام 301
- 10. شرایط وقوف در عرفات و مشعرالحرام 302
- 11. نماز مغرب و عشای شب عید قربان و چگونگی آن 303
- 12. مستحبات وقوف در مزدلفه 304
- 1. مناسک واجب منا در عید قربان 305
- مناسک منا 305
- 2. ترتیب اعمال عید قربان 305
- ویژگی شنها 306
- 1. جنس و اندازه شنها (سنگریزه) 306
- 1. محل جمعآوری سنگریزه 307
- شرایط رمی 307
- 2. بکر بودن سنگریزهها 308
- 3. مباح بودن حصاة 308
- 2. اصابت به جمره 309
- واجبات رمی 309
- 1. پرتاب کردن 309
- 3. تعداد سنگها 310
- 5. زمان رمی جمره عقبه 311
- 4. پشت سر هم انداختن 311
- 6. مستحبات و سنن رمی جمره عقبه 312
- 1. ذبح 313
- قربانی و احکام آن 313
- 3. صفت و ویژگیهای قربانی 314
- 2. سنّ قربانی 314
- 4. تعداد قربانی 314
- 5. بدل قربانی 315
- 7. زمان ذبح 316
- 6. مکان ذبح 316
- 1. وجوب حلق یا تقصیر 317
- احکام حلق یا تقصیر در حج 317
- 2. زمان حلق یا تقصیر 318
- 3. مکان حلق یا تقصیر 318
- 5. مستحبات حلق 319
- 6. خروج از احرام حج 319
- 4. وظیفه مردان بدون مو (اگر حلق برای آنها متعین باشد) 319
- 7. مراحل تحلّل از احرام 320
- 1. خطبه روز عید قربان 321
- اهمّ مستحبات منا 321
- 3. تکبیرهای روز عید 322
- 2. کوچ از منا در روز عید 322
- 11. مناسک ایام تشریق 323
- 1. طواف زیارت 323
- 10. اعمال بعد از منا 323
- 2. نماز طواف زیارت 323
- واجبات بعد از اعمال منا 323
- 3. سعی میان صفا و مروه 324
- 4. تحلّل دوم از احرام 324
- 5. طواف نساء و نماز آن 325
- مناسک ایام تشریق 325
- 1. بیتوته شب یازدهم و دوازدهم در منا 325
- 6. تحلّل سوم از احرام 325
- 3. عبادت در مکه به جای بیتوته در منا 326
- 2. کفاره ترک بیتوته 326
- رمی ایام تشریق 327
- 4. حکم معذورین از بیتوته 327
- 1. رمی جمرات سهگانه در روزهای یازدهم و دوازدهم 327
- 2. ترتیب در رمی جمرات سهگانه 327
- 4. کوچ از منا در روز دوازدهم (نَفْر اول) 328
- 3. زمان رمی جمرات سهگانه، روزهای یازدهم و دوازدهم 328
- 5. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که غروب آن شب در منا بوده 329
- 6. بیتوته شب سیزدهم برای کسی که در حال احرام، صید یا با زن نزدیکی کرده 329
- 8. زمان رمی روز سیزدهم 330
- 7. رمی روز سیزدهم 330
- 10. خطبه امام پیش از نَفْر اول 331
- 9. زمان کوچ از منا در روز سیزدهم (نَفْر دوم) 331
- خاتمه 332
- قسمت اول: سیری در مباحث زکات و خمساز نگاه مذاهب اسلامی 339
- فصل هفتم: مروری بر سایر ابواب فقهیاز دیدگاه مذاهب اسلامی 339
- اشاره 339
- 1. زکات فطره 339
- زکات فطره 339
- 3. شرایط وجوب زکات فطره 340
- 2. حکم زکات فطره 340
- 4. مقدار فطریه 341
- 5. مصرف فطریه 342
- 6. چگونگی پرداخت فطریه 342
- 7. زمان وجوب فطریه 343
- 9. موارد مورد اتفاق در متعلّق زکات 344
- 8. اهمیت زکات 344
- زکات اموال 344
- 10. موارد اتفاقی در عدم تعلّق زکات 345
- 11. موارد اختلافی میان امامیه و سایر مذاهب در تعلّق زکات 346
- 13. مهمترین موارد اختلافی در وجوب خمس 347
- 12. وجوب خمس غنیمت 347
- 14. نتیجهگیری 348
- اشاره 349
- قسمت دوم: سیری در ابواب معاملاتاز نگاه مذاهب اسلامی 349
- 2. احکام کلی بیع 350
- باب بیع و مکاسب محرمه 350
- 1. اشاره 350
- 3. مکاسب محرمه 351
- باب حجر 352
- 1. عوامل حجر 352
- 2. علایم بلوغ 352
- 3. اولیای صغیر 353
- 2. شرکت 354
- 1. مضاربه 354
- عقود شرعی دیگر 354
- 5. هبه 355
- 3. اجاره 355
- 4. ضمان و کفالت و حواله 355
- 7. وصیت 356
- 6. رجوع در هبه 356
- 8. وصیت به حج و قرائت قرآن و مانند آن 357
- اشاره 358
- قسمت سوم: مروری بر احوال شخصیهاز نگاه مذاهب اسلامی 358
- 2. نکاح موقت 359
- 1. حکم نکاح 359
- نکاح 359
- 4. نکاح اکراهی و هزلی 360
- 3. شاهد گرفتن برای عقد 360
- 5. لزوم ولیّ در نکاح 360
- 6. ولیّ مجبر 361
- 7. مراتب اولیا 361
- 8. محرمات ابدی 362
- 10. ازدواج با کفار 363
- 11. مهمترین شرایط حرمت با شیرخواری 363
- 9. محرمات بالجمع 363
- 12. کمیّت رضاع موجب حرمت 364
- مباحث طلاق 365
- 1. ارکان طلاق 365
- 2. سه طلاقه و ملاک آن 366
- 2. چهارپایان 367
- 3. حشرات 367
- مباحث اطعمه و اشربه 367
- 1. پرندگان حلال و حرام 367
- 4. آبزیان 368
- چند واجب اجتماعی 368
- 6. ولیمه 368
- 5. حیوان جلّال 368
- 7. افشای سلام و ردّ آن 369
- 8. تسمیت العاطس 369
- قسمت چهارم: مروری بر سیاسات از دیدگاه مذاهب اسلامی 370
- اشاره 370
- مجازات اسلامی 371
- 1. انواع مجازات 371
- 2. مشروبخواری 371
- 3. حکم مشروبات مست کننده 372
- 5. حدّ زنا و لواط 372
- 4. حکم مواد مخدر 372
- 8. وطی بهائم 373
- 7. وطی در دُبُر 373
- 6. تحریم به اثر لواط 373
- 10. استمنا با دست 374
- انواع مجازات 374
- 9. حکم حیوان وطی شده 374
- 12. حدّ سرقت 375
- 11. مساحقه 375
- قصاص و دیات 375
- 1. ولیّ دم 375
- 3. دیه زن 376
- 2. قتل مسلمان به خاطر قتل ذمّی 376
- 4. مقدار دیه 376
- مباحث امامت 377
- 7. وجوب امامت 377
- 5. قصاص از مرد به خاطر زن 377
- 6. مجری حدود و قصاص 377
- 8. شرایط امامت 378
- 9. امامت 378
- 10. اجماع بر ولایت فقیه 378
- خاتمه 380
- بخش پایانی 380
- فهرست منابع 382
10. شرایط مکان نمازگزار
امامیه؛ 1. غصبی نبودن مکان 2. پاک بودن محل سجده از مطلق نجاست و پاک بودن محلّ سایر اعضا از نجاست متعدّی 3. بیحرکت بودن مکان، از شرایط اصلی مکان نمازگزار است.
مذاهب چهارگانه؛ 1. به نظر مذاهب اربعه اهل سنت، پاک بودن مکان از نجاست متعدّی (رطب) و غیر متعدّی (یابس) شرط است، اگرچه حنفیه به طهارت محل جبهه و قدمین اکتفا کردهاند. 2. به نظر اهل سنت، نماز در مکان غصبی، باطل نیست، اگرچه گناه است. 3. به نظر حنبلیه و شافعیه و مالکیه، نماز بر روی چهار پایان در حال غیر ضرورت نیز جایز است، اگر تمامی شرایط را به جا آورد ولی حنفیه مانند امامیه معتقدند محل نمازگزار باید بیحرکت و آرام باشد. (1)یادآوری:
منظور از بیحرکت بودن مکان نماز، استقرار و آرامش است، بنابراین، اگر در هواپیما یا کشتی، مسافر آرامش و استقرار داشته باشد با مراعات بقیه شرایط، نمازش از نظر امامیه بیاشکال است.
11. نماز زن و مرد در کنار یکدیگر
امامیه؛ نمازگزاران مرد و زن در کنار یکدیگر یا مقدّم بودن زن، مبطل نماز نیست، کراهت دارد.
مذاهب چهارگانه (جز حنفیه): نیز مانند امامیه، نماز در جنب یا خلف زنِ نمازگزار را
1- تذکرة الفقها، ج 2، صص 403- 397؛ العروةالوثقی، ج 1، صص 588- 574؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج 1، صص 181 و 180؛ تحریرالوسیله، ج 1، صص 145- 141؛ الفقه علی المذاهبالخمسه، ج 1، صص 165- 163